Capoeira ngày nay đã trở thành một trong những bộ môn võ thuật nổi tiếng toàn thế giới. Dù không thực sự áp đảo trên các võ đài đối kháng, Capoeira vẫn có chỗ đứng cho riêng mình với hệ thống kỹ thuật và phong cách “độc nhất vô nhị”.
Ginga – bước chân ma quái của Capoeira
Những tai nạn rợn người trong Capoeira
Chúng ta đều biết đến Capoeira như một trong những biểu tượng của Brazil. Môn võ này dường như sinh ra cho tính cách con người Nam Mỹ, yêu sự phóng khoáng, mạnh mẽ, độc đáo và tận hưởng mọi thứ trong những điệu nhảy. Thế nhưng, hiếm ai biết được rằng “quê nhà” thực sự của Capoeira không phải Brazil mà là miền đất Trung Phi với cội nguồn gần gũi nhất là bộ môn Engolo.
Engolo cổ điển
Engolo (còn được biết đến với cái tên NGolo) là một trong những môn võ thuật cổ điển phổ biến nhất vùng Trung Phi, đặc biệt tại quốc gia Angola ngày nay. Trong ngữ hệ Niger – Congo, từ “Engolo” nghĩa là “sức mạnh”. Engolo sử dụng nhiều đòn thế thuộc các nhóm kỹ thuật đòn đá, quét chân và các kỹ thuật di chuyển, hỗ trợ đòn đá bằng cách “đứng” với một hoặc 2 tay chống xuống đất. Trên thực tế, đôi khi các võ sĩ Engolo còn sử dụng vũ khí.
Kể từ thế kỷ 16, thực dân Bồ Đào Nha bắt giữ nô lệ ở châu Phi và đưa sang khai phá Nam Mỹ. Trong số nô lệ đó, có không ít người tập luyện Engolo. Với đôi tay bị xiềng xích, đòn tay của Engolo không còn được phát triển nhưng lại nhường chỗ cho các kỹ thuật chống tay và di chuyển đặc sắc mà chúng ta được thấy ở Capoeira ngày nay. Việc cấm tập luyện võ thuật cũng khiến những bước chân nhịp nhàng vốn có của Engolo nhanh chóng và dễ dàng hóa thân vào điệu nhảy, tạo nên nét đặc sắc kết hợp âm nhạc – võ thuật của Capoeira.
Xét về mặt lý thuyết, có thể nói Capoeira không còn giữ được số lượng kỹ thuật phong phú như bộ môn “tổ tiên” là Engolo. Dù vậy, Capoeira đã đạt đến một bước tiến lớn hơn, một sự cải thiện đáng kể trong kỹ thuật, khiến các đòn thế uy lực, tinh tế và khoa học hơn, đồng thời khiến chất nhạc và nhịp điệu trở nên quan trọng hơn rất nhiều.
Ngay tại quê nhà Angola, Capoeira cũng đặc biệt phát triển và có phần hơn cả Engolo
Phạm Vũ
