(VoThuat.vn) – Judo và Brazil Jiu-Jitsu là hai môn võ có nhiều nét tương đồng nhau vì chúng có cùng nguồn gốc là môn võ Jujitsu cổ của Nhật Bản và những biến thể của nó. Tuy nhiên, hai môn võ cũng có những điểm khác biệt rõ rệt nhau.
Nguồn gốc
Người sáng tạo ra Judo là tiến sĩ Jigoro Kano (đôi khi được biết đến với cái tên Jigoro). Môn võ của ông vốn được xây dựng dựa trên ý tưởng là một môn thể thao, chính vì thế nên một số đòn thế nguy hiểm, vốn chỉ xuất hiện trong Jiu Jitsu, đã được loại bỏ (chẳng hạn như các đòn sát thủ). Tuy nhiên, vì lí do này mà đánh đối kháng với các đòn vật lộn được tận dụng và trở nên hữu hiệu hơn rất nhiều.
Judo được đào tạo một cách bài bản và đầy đủ tại các trường học ở Nhật. Còn Brazilian Jiu Jitsu được sáng tạo bởi nhà Gracie ở Brazil, đáng chú ý nhất là Helio Gracie. Trưởng họ của gia đình, tức cha của Helio, Gastao Gracie, đã từng giúp đỡ một đại sư của hệ phái Judo Kodokan tên là Mitsuyo Maeda (thời điểm này khái niệm Judo và Jujitsu vẫn được sử dụng thay thế cho nhau) trong công việc kinh doanh. Đổi lại, Maeda dạy võ Judo cho con cả của Gastao là Carlos. Carlos đã truyền dạy lại những gì được học cho các anh em của mình, kể cả người nhỏ tuổi nhất và yếu đuối nhất là Helios. Hồi ấy, Helios là người gặp nhiều bất lợi nhất khi tập vì có nhiều đòn thế trong Judo yêu cầu võ sĩ phải to khỏe hơn. Do đó, ông đã phát triển một nhánh của những chiêu thức Maeda dạy, nhánh đó chuyên về các đòn nện đối thủ xuống đất bằng rất nhiều sức, tinh chế lại để trở thành đòn tấn công từ sau lưng đối phương trên nền đất. Môn võ của Helios cuối cùng được biết đến với cái tên Brazilian Jiu Jitsu hay Gracie Jiu Jitsu.
Nền tảng
Judo tập trung vào những đòn ném. Một vận động viên Judo sẽ phải làm đối thủ mất cân bằng và tìm cách ném đối thủ xuống sàn. Nói cách khác, Judo sẽ kết thúc cuộc chiến bằng một đòn ném. Trong khi đó, BJJ lại không như vậy, người thi đấu BJJ cũng tìm cách ném đối thủ xuống sàn nhưng sau đó cuộc chiến sẽ tiếp tục diễn ra và vận động viên phải tìm cách có được vị trí tốt nhất trên sàn để khóa, xiết, kết thúc đối thủ.
Đặc trưng
Brazilian Jiu Jitsu dạy các kỹ thuật quật ngã có ảnh hưởng từ Judo và môn đấu vật. Môn võ này tập trung vào các kĩ thuật đánh thông thường ở mức độ rất nhỏ, hầu hết được thiết kế đơn giản để đẩy đối phương vào thế bị submission (bị khóa bộ phận nào đó và phải đầu hàng). Trong thực tế, Brazilian Jiu Jitsu là môn võ thuật duy nhất có kiểu đánh khi đang nằm trên mặt đất cho phép một võ sĩ khuất phục đối phương (thường là sử dụng đòn siết hay khóa). Hơn nữa, Brazilian Jiu Jitsu còn dạy cho người tập cách đánh hiệu quả từ sau lưng đối thủ, nhất là khi thực hiện submission ở vị trí guard (lưng người thực hiện đòn trên mặt đất, kiểm soát lưng đối phương bằng chân). Đó là môn nghệ thuật của sự bình tĩnh, nơi người tập luôn chờ đợi sự sơ hở và không bao giờ bỏ qua khi phát hiện ra nó.
Judo cũng dạy submissions, thậm chí còn được dạy rất nhanh nữa (học viên học judo sẽ được dạy submission sớm hơn học viên học Brazilian Jiu Jitsu). Tuy nhiên, dù có khá nhiều điểm tương đồng, Brazilian Jiu Jitsu sử dụng các đòn nện xuống đất và sự bình tĩnh nhiều hơn. Bởi vậy nó được xem như là một thể loại đấu vật. Dù vậy, điều giúp cho Judo chiến thắng lại là các đòn quật ngã. Judo dạy các đòn quật, quăng hông cùng với gạt chân với mục đích làm cho đối thủ phải “đo đất”. Không có nhiều môn có thể so sánh được ở điểm này.
Hoài Phương (tổng hợp)