Gần đây chúng tôi nhận được câu hỏi từ nhiều bạn đọc về hiện tượng rạn da, nứt da khi tập thể hình hay còn gọi là “bodybuilding stretch marks” và hỏi cách khắc phục. hiện tượng này cũng không phổ biến lắm vì tùy vào cơ thể mỗi người mới bị mắc phải trường hợp này. vậy nguyên nhân là do đâu, như và cách khắc phục thế nào? dưới đây là một số kinh nghiệm cho anh em chơi thể hình nào mắc phải trường hợp này.
Giảm cường độ luyện tập để kết thúc buổi tập đúng cách
Ăn đúng khi tập luyện
Sơ lược về làn da
– Da cơ thể con người gồm ba lớp. Các lớp trên cùng của da được gọi là các lớp biểu bì. Các chức năng chính của lớp này là để giữ cho các chất độc không xâm nhập vào cơ thể.
– Lớp thứ hai của da được gọi là lớp hạ bì. Các lớp hạ bì là trách nhiệm sản xuất collagen và sợi đàn hồi, trong đó cung cấp cho làn da của chúng ta mịn màng. Đây là lớp mà vết rạn da xảy ra.
– Lớp thứ ba của da được gọi là lớp dưới da. Lớp này được tạo thành từ chất béo và các mô liên kết.
Stretch Marks là gì?
– Vết rạn da là do rách lớp hạ bì của da. Lớp hà bị là một lớp mang lại hình dáng cho da và sự mịn màng, nó sản xuất collagen và elastin nhằm cung cấp tính đàn hồi cho da. Khi da kéo dài, lớp hạ bì ngày lập tức điều chỉnh hình dáng cho da. Tuy nhiên một số trường hợp lớp hạ bì không thể theo kịp với sự căng ra của da (khi bạn tập luyện) do đó lớp hạ bì sẽ bị rách ra và nguyên nhân gây rạn da, nứt da (Stretch Marks) là do đây.
Quá trình của Stretch Marks
– Thường bắt đầu màu hồng, màu nâu đỏ, hoặc dòng màu nâu sẫm. Các vết rạn có thể chuyển sang màu đỏ, màu đỏ sẫm, hay màu tím. Khi thời gian trôi qua, vết rạn da mờ đi.
– Tăng trọng lượng cơ thể: Khi bạn tăng cân trong thời kỳ Bulking và đưa vào cơ/mỡ, da rõ ràng là phải căng ra. Cho nên bạn nên Bulking một cách thông minh để không mang quá nhiều mỡ vào cơ thể, nên ăn chế độ “sạch” để mang lại cơ bắp nạc.
– Sử dụng chất kích thích tăng trưởng: Nó cũng có thể bị ảnh hưởng bởi việc sử dụng quá mức các steroid, xây dựng cơ bắp. Sử dụng quá nhiều cần sa quá mức cũng có thể gây rạn da.
– Tuổi dậy thì: những thay đổi nội tiết tố, hormone dậy thì ,ví dụ mức tăng của các hormone Glucocorticold Cortisol (là một hormone phá vỡ các nguyên bào sợi và sự đàn hồi của da) trong cơ thể sinh ra các vết rạn da.
– Di truyền và loại da: Về yếu tốt di truyền sẽ không nhiều nếu bạn ăn uống đủ dinh dưỡng Vitamin. Loại da chủ yếu là do di truyền nhưng nó có thể được cải thiện. Vết rạn da có nhiều khả năng xảy ra khi da bị khô và nứt nẻ không đủ độ ẩm. Khi có tình trạng này sự đàn hồi của da sẽ yếu đi.
– Ăn uống thiếu dinh dưỡng: Người tập thể hình, rất có thể là bạn đã được nhận đủ protein, carbohydrates và chất béo . Cùng với đó bạn không nên bỏ qua các Vitamin A, Vitamin E, Vitamin C và kẽm.
+ Vitamin A là rất quan trọng cho sự phát triển của làn da, và duy trì sức khỏe xương, móng tay, và tóc. Nó giúp sửa chữa làn da bị tổn thương, và cải thiện da khô, da bị bong tróc. Vitamin A cũng kích thích quá trình tái tạo của các tế bào biểu bì gây sự dày lên của lớp biểu bì. Đồng thời, nội dung collagen trong da được tăng lên và cải thiện độ đàn hồi da.
+ Vitamin C là giúp chữa lành vết thương và vết sẹo. Nó là cần thiết cho sự tổng hợp collagen và hoạt động như một chất kết dính giữa các tế bào da.
+ Vitamin E là cần thiết cho việc duy trì sự trao đổi chất của cơ thể bình thường và trong việc bảo vệ và chữa lành các mô cơ thể và làn da.
+ Kẽm sự bổ sung cần thiết nhất để có trong công tác phòng chống các vết rạn.Các đặc tính quan trọng nhất của kẽm là sản xuất collagen.
Các vùng chủ yếu bị Stretch Marks
Vết rạn da thường xuyết hiện nhiều ở vùng nhiều mỡ như: Bụng, ngực, hông, mông, cánh tay, nách và chân. Trong tập thể hình vết rạn da xảy ra rất nhanh khi bạn đẩy tạ. Một khu vực phổ biến nhất là vùng nách và ngực, lý do là ngực phát triển lớn hơn, đồng thời là khu vực da căng nhất khi bạn thực hiện các bài tập ngực, tay, cầu vai. Khu vực khác là cánh tay và lưng.
Làm sao khi tập thể hình bị Stretch Marks và cách khắc phục?
– Nguyên nhân: Như chúng tôi đã nói ở trên nguyên nhân gây ra hiện tượng rạn da, nứt da khi tập thể hình là do quá trình bulking của bạn khiến bạn lên lượng mỡ và cơ tăng quá nhanh khiến da bạn căng ra và bài tập trong cường độ nặng. Thứ 2 là do cơ địa mỗi người có làn da quá khô, và kèm theo chế độ dinh dưỡng thiếu dinh dưỡng đặc biệt là Vitamin và kẽm, nước. Ngoài ra 1 số vấn đề khác là do dùng chất kích thích và tăng trưởng ở tuổi dậy thì làm thay đổi một số hormone khiến ảnh hưởng tới sự đàn hồi da. Và khi những bài tập của bạn ở mức cao khiến sự căng da khiến lớp hạ bì bị rách và hiện tượng rạn da, nứt da xuất hiện từ đây.
– Khắc phục: Một chế độ ăn uống đủ dinh dưỡng đặc biệt vitamin E, A, C, kẽm và axit béo Omega-3 sẽ giúp bạn ngăn ngừa được sự cố rạn da này.
+ Uống nhiều nước cũng giúp bạn hạn chế được rạn da bằng cách giữ độ ăn cho da tăng sự đàn hồi.
+ Đặc biệt hãy nói không với thuốc lá và nó phá hoại sự đàn hồi da của bạn.
+ Tập luyện với mức tạ phù hợp, tốt nhất bạn nên tập mức tạ lên từ từ. Để tránh tình trạng làm da căng quá sẻ khiến bạn bị rách lớp hạ bì.
+ Vệ sinh sạch trên da và giữ ẩm cho da bằng nước lạnh và kèm theo sữa dưỡng ẩm da.
+ Bulking một cách thông minh, không nên bulk một cách quá nhanh chóng sẽ khiến bạn đạt được lượng mỡ và cơ một cách nhanh quá sẽ khiến da của bạn quá tải và căng ra, sau đó là nứt da.
– Cách điều trị: Một cách điều trị dễ dàng có thể giúp bạn giảm bớt sự cố này là dùng một số loại kem bôi có chứa vitamin E liên da như: Tretinoin (acid retinoic), Mederma, kem nghệ,…. Và một số kem giữ ẩm cho da như: Trofolastin Novartis, Hyaluronic Acid…còn rất nhiều sản phẩm khác bạn có thể gặp bác sĩ tư vấn roc ràng hơn. Ngoài ra một số thực phẩm thể hình như ZMA. Kẽm thúc đẩy sản xuất collagen, da của chúng ta có thể giữ độ đàn hồi của nó.
Chúc các bạn tập luyện vui vẻ và khỏe đẹp!
Đức Trọng
