Jab (đấm thẳng tay trước) không phải là một cú đấm đặc biệt về mặt kỹ thuật nhưng lại nắm vai trò đặc biệt quan trọng trong Boxing. Cú Jab luôn là cú đấm đầu tiên mà các tay đấm Boxing cần phải học, và cũng là điều đầu tiên cần phải làm chủ nếu như muốn “lên level”.
TUYỆT KỸ: Jab – Straight, độc chiêu kinh điển của Boxing
Sonny Liston và những cú Jab kinh hoàng nhất lịch sử
Hãy cùng VoThuat.VN phân tích những điều làm nên tầm quan trọng của cú đấm Jab:
KHOẢNG CÁCH
Jab là cú đấm có tầm với (reach) lớn nhất khi được thực hiện đúng kỹ thuật. Tính từ phần mặt của người tung đòn cho đến hết tầm với của nắm đấm, cú Jab có thể tạo ra một khoảng cách ra đòn an toàn lên đến… một nửa chiều dài cơ thể của người đó. Nói một cách đơn giản: nếu bạn cao 1m8 thì cú Jab của bạn có tầm với trung bình vào khoảng 90cm (chưa dùng đến động tác vươn – với người của một số cú Jab biến thể).
Khoảng cách này mang một ý nghĩa quan trọng đối với các tay đấm. Về cơ bản, khi một boxer đủ khả năng chạm được tới mặt đối thủ thì anh ta cũng đang ở trong tầm đấm trả. Cách cơ bản và tối ưu để “kiếm lời” trong những pha tiếp cận như vậy đó là bước vào vừa đủ tầm của cú đấm, tung đấm rồi lùi ra, và bạn phải chắc chắn rằng khoảng không gian cần lùi ra không quá nhiều để đối thủ kịp đấm trả.
Như vậy, trong Boxing khoảng cách cũng đồng nghĩa với sự an toàn. Điều này khiến cho cú Jab không chỉ mang ý nghĩa như một đòn sát thương đơn thuần mà còn mang chức năng chiến thuật là căn chỉnh khoảng cách với đối thủ, đồng thời gây nhiễu loạn khả năng kiểm soát tình huống của đối thủ mà không đặt chính bản thân vào tình huống nguy hiểm như bị cắt góc hoặc đấm trả.
TỐC ĐỘ
Tốc độ của mỗi cú đấm phụ thuộc vào quá trình tập luyện. Tuy nhiên, nhìn chung ở các võ sĩ tập luyện theo bài bản chuẩn mực và đều đặn thì từ khi họ còn là “con gà” của bộ môn Boxing cho tới khi trở thành tay đấm chuyên nghiệp, cú JAB vẫn là cú đấm có tốc độ nhanh nhất. Trên thực tế, xét về mặt kỹ thuật, cú JAB vốn đã là cú đấm có khoảng cách ngắn nhắn từ vị trí ra đòn đến mục tiêu, vậy nên tốc độ của cú Jab khiến cho nó càng dễ vượt xa khỏi phản xạ của một đối thủ ngang trình độ và tiếp cận mục tiêu dễ dàng.
KHÓ PHÁN ĐOÁN
Cú Jab tuy có kỹ thuật cực kỳ đơn giản nhưng thực chất lại là cú đấm khó phán đoán nhất trong Boxing. Trước hết, tốc độ của cú Jab đôi khi vượt ra khỏi phản xạ của một võ sĩ bình thường. Kế đến, chính kỹ thuật đơn giản của Jab lại khiến nó dễ dàng ngụy trang trong các bước di chuyển.
Mọi cú đấm còn lại của Boxing như Cross/Straight (đấm thẳng tay sau), Hook (móc ngang tay trước), Overhand (móc ngang tay sau) hay Uppercut (móc ngược) đều khiến một phần lớn cơ thể như vai, sườn, lưng… chuyển động trước khi cú đấm thực sự được “bung” đi, tạo nên rất nhiều dấu hiệu để đối phương phán đoán. Trong khi đó, cú Jab hoàn toàn có thể được bung ra mà không cần các yếu tố đó (hoặc chỉ xoay sườn một chút). Cú Jab có quỹ đạo di chuyển tịnh tiến thẳng vào mặt đối thủ, trong khi các cú đấm còn lại sẽ di chuyển ra khỏi trục tịnh tiến đó và dễ nhìn hơn rất nhiều.
YẾU TỐ “MỞ MÀN” CHIẾN THUẬT
Như đã nói ở trên, những cú đấm mạnh và hiểm hóc nhất thường chậm hơn cú Jab. Việc tung cú Jab đầu tiên mang rất nhiều ý nghĩa chiến thuật, từ việc căn chỉnh khoảng cách cần thiết, dò chừng thói quen phản ứng của đối thủ và quan trọng nhất là tạo sự nhiễu loạn cần thiết để tung những pha đòn quyết định. Cú Jab có thể sử dụng để tìm kiếm điểm số an toàn, nhưng nếu thực sự muốn khiến cho đối thủ bị tổn thương hoặc knock out thực sự, cú Jab thường nắm vai trò mở màn chuỗi đòn hoặc trung gian giữa các tổ hợp đòn khác nhau.
Vai trò của cú Jab trong những combination (tổ hợp đòn) kinh điển.
Phạm Vũ
