Võ sĩ Iaijutsu khởi chiêu bằng kiếm còn nằm trong bao, đây không phải là bộ tịch phách lối mà chính là cái tinh hoa của Iaijutsu. Bản sắc siêu tuyệt của Iaijutsu còn là động tác tiên khởi: “rút kiếm khỏi bao đồng thời chém ngay đối thủ”.
Iaijutsu là môn võ đầu tiên của kiếm sĩ Samurai thời phong kiến Nhật. Đối nghịch với Kendo (kiếm đạo) – kỹ thuật khai chiêu bằng kiếm đã rút ra khỏi đao – Iaijutsu khởi chiêu bằng kiếm còn nằm trong bao. Đây là một sự hài hòa giữa kỹ thuật kiếm pháp tinh nhanh vi diệu cùng sự trầm tĩnh nội tâm và ngoại tại khiến cho địch thủ phải kinh hoàng.
Sản sinh từ huyết hận
Không thể nào đánh giá hết được môn Iaijutsu nếu ta không khảo sát thoáng qua lịch sử giai cấp chiến đấu Nhật Bản. Cho đến thế kỷ 16, kiếm của các sát thủ Samurai thường dài hơn và cong hơn kiếm Iaijutsu ngày nay. Kiếm khách thời ấy đeo kiếm với chiều lưỡi bén của thanh kiếm xoay hướng xuống dưới. Do hình thể kiếm dài, người ta gọi là kiếm Tachi (kiếm lớn: Large Sword).
Người ta cho rằng Hayashizaki J. Minamoto là người sáng tạo hệ phái Iaijutsu trong thế kỷ 16. Cha của Hayashizaki bị thảm sát trong một cuộc trận quyết đấu, ông quyết định báo thù. Biết rằng mình phải có ưu thế tuyệt đối mới mong hạ được tay kiếm tài giỏi đã sát hại được cha mình, Hayashizaki tiêu hao 100 ngày trong cổ mộ Shino để cầu nguyện và khổ luyện kỹ thuật rút kiếm chém ngay. Hayashizaki đã trả được mối huyết hải thâm thù và kiếm pháp của ông được người đời gọi là Hayashizaki – Ryu.
Về sau, người ta đã quyết tâm đẩy mạnh việc cải tiến kiểu mẫu thanh kiếm. Lưỡi kiếm trở nên ngắn hơn và thẳng hơn kiếm Tachi, kiếm khách bắt đầu đeo kiếm với chiều lưỡi sắc bén hướng lên trên – với sự xuất hiện của kiểu kiếm mới gọi là Katana hay Daito này, người ta phải tu chỉnh lại kỹ thuật sử dụng kiếm để tận dụng tốt nhất kiểu lưỡi kiếm cấp tiến này.
Sau này, chính vì biết thực hiện ưu thế về tốc độ rút kiếm và bạt kiếm Katana vượt trội hơn kiếm Tachi mà Hasegawa, chưởng môn đời thứ 7 của kiếm phái Hayashizaki – Ryu được mệnh danh là MUSOKEN (vô song kiếm: sword Without Equal).
Đọc được ý đồ của đối thủ
Iaijutsu có đặc điểm huấn luyện trí tuệ là khả năng đọc được ý nghĩ của đối thủ. Khái niệm này nhằm trau dồi một sự nhận thức sâu sắc về bản chất con người, từ đó có thể lường trước được hành động của đối thủ để vô hiệu hóa. Một kiếm khách có kiến thức quảng bác có thể nhận xét thái độ và cái gọi là “ngôn ngữ cơ thể”. Do đó kiếm sĩ thường có thể rút kiếm và tấn kích ngay đối thủ trước khi kẻ thù có khả năng mở cuộc tấn công.
Ngày nay, người ta tập huấn luyện Iaijutsu vì giá trị nghệ thuật. Người tập môn này phải cố gắng phát huy sự uyển chuyển, chuẩn xác, tập trung tư tưởng và thăng bằng từ những động tác lưu loát, uy lực và thanh thoát của kỹ thuật Iaijutsu. Tiêu điểm hàng đầu của việc huấn luyện là phải phát triển cốt cách và kỹ thuật tự thắng bản thân mình.
Hiểu biết và đánh giá được người khác cũng như lường trước được hành động của họ sẽ là môt lợi thế trong cuộc sống hàng ngày của bạn nhờ việc học Iaijutsu.
Hoàng Tuấn (Sưu tầm)