(VoThuat.vn) – 21.9.2018, lịch sử của Judo ghi nhận lần đầu tiên hai anh em ruột bước lên bục vô địch trong cùng một ngày: Hifumi Abe (hạng cân -66 kg) và Uta Abe (-52 kg). Lúc đó tôi đã viết, vài năm sau, có thể sẽ có một “lịch sử” mới, còn ngoạn mục hơn, vì diễn ra ở đấu trường danh giá nhất của thể thao. Trong các giải đấu quốc tế, hai hạng cân -66kg và -52kg luôn “đi đôi” với nhau…
25.7.2021, lần đầu tiên trong lịch sử của thể thao thế giới, hai anh em ruột đã dành huy chương vàng Olympic trong cùng một ngày. Hifumi Abe và Uta Abe. Ngoài huy chương vàng Olympic, anh em nhà Abe đều cùng “bỏ túi” 2 lần vô địch thế giới, chưa kể là hàng loạt huy chương vàng ở các giải Grand Slam. Cả hai còn rất trẻ, 24 và 21 tuổi.
Để có được vị trí chính thức đại diện Nhật Bản – nơi đầy rẫy “cao thủ” của môn Judo – thi đấu Olympic hay Giải Vô địch Thế giới là một điều cực kỳ khó khăn. Người được chọn không phải đã vượt qua một ngọn núi, mà là một dãy núi. Ở các giải Grand Slam Tokyo hay Osaka, khi chủ nhà được tung ra đến 4 vận động viên cho một hạng cân, thì không hiếm lần ở những hạng cân nhẹ sở trường, đến lúc trao huy chương và kéo quốc kỳ, cả 4 lá cờ đều là cờ Nhật.
Abe “anh”, năm 2014 đã vô địch Giải Grand Slam đầu tiên khi mới 17 tuổi, cũng tại Tokyo. Khi ấy, cậu học sinh trung học Abe thắng đàn anh Masashi Ebinuma, một tên tuổi lớn của Judo Nhật Bản, từng 3 lần vô địch thế giới. Tuy thua Abe ở Grand Slam Tokyo nhưng vì sau đó phong độ vẫn ổn định và được đánh giá cao hơn về kinh nghiệm, nên người đến Rio 2016 là Ebinuma. Nhưng gần như ngay sau kỳ Olympic này, Abe đã qua mặt đàn anh, nhanh chóng khẳng định được vị trí “số 1” ở hạng cân -66kg của Nhật. Ebinuma sau đó phải đổi hạng cân lên -73kg, thi đấu thêm vài năm và vừa tuyên bố nghỉ thi đấu đỉnh cao cách đây không lâu.
Khi ông anh Hifumi Abe bắt đầu “làm mưa làm gió” ở các giải đấu quốc tế thì đùng một cái, cô em gái Uta Abe 16 tuổi “chào sân” với chiếc huy chương bạc tại Grand Slam Tokyo 2016. Sau lần “chỉ” về nhì này, Abe “em” tăng tốc và trong suốt 5 năm qua, bộ sưu tập huy chương của bạn toàn màu vàng, trừ một lần duy nhất có màu bạc ở giải Grand Slam Osaka 2019. Từ năm 2017 trở đi, anh em nhà Abe đã là một hiện tượng của Judo thế giới.
Tuy nhiên, không phải mọi việc đều suôn sẻ với Hifumi và Uta Abe. Khi em gái đã chắc chắn đại diện Nhật dự Olympic Tokyo ở hạng cân -52kg, thì Hifumi lại phải vượt qua sự cạnh tranh ngày càng quyết liệt của Joshiro Maruyama để giành suất ở hạng cân -66kg. Thậm chí, có lúc Abe “anh” tưởng chừng như đã để mất hoàn toàn ưu thế khi để thua Maruyama trong bán kết ở Giải Vô địch Thế giới năm 2019 tại Tokyo – giải “bản lề” đóng vai trò quan trọng trong việc lựa chọn tuyển thủ Olympic của Nhật. Và vì dịch nên giải đấu quyết định là Grand Slam Tokyo đã không thể diễn ra, cuối cùng Liên đoàn Judo Nhật Bản phải tổ chức trận đấu đặc biệt vào tháng 12.2020 giữa Maruyama và Abe để xác định chiếc vé của hạng cân -66kg. Trận đấu căng thẳng đến nghẹt thở kéo dài đến 24 phút. Người chiến thắng là Hifumi Abe, bạn đã dành chiếc vé quý giá đến Tokyo, để cùng em gái làm nên lịch sử.
Anh em nhà Abe không sinh ra trong một “gia đình Judo”, như nhiều tên tuổi khác của Judo Nhật Bản. Ba của hai bạn, ông Koji Abe là lính cứu hỏa. Ông Koji thậm chí thích cho các con… chơi piano hơn, nhưng ông cho con tự do lựa chọn. Hifumi chọn Judo và bắt đầu tập năm 6 tuổi, không lâu sau đó, cô em mới 3 tuổi đã “đòi” được đi theo anh. Sau này, khi đã trở thành nhà vô địch, Uta Abe kể lại: “Có lẽ tôi đã không làm được tất cả những điều này, nếu không có anh trai. Tôi thậm chí còn không biết mình có đến với Judo không, nếu không có anh ấy”. Còn với Hifumi, em gái chính là động lực quan trọng để bạn dành chiến thắng: “Khi thi đấu cùng một ngày, lúc em gái đã giành huy chương vàng, tôi bước vào trận chung kết với quyết tâm càng cao hơn”.
Tại giải Vô địch Thế giới năm 2018 là thế, ở Olympic Tokyo cũng vậy. Khi Uta Abe kết thúc trận chung kết trước Amandine Buchard của Pháp, Hifumi Abe vừa xong phần khởi động và đã tập trung tối đa cho trận đấu của mình. Khi đồng hồ báo hết giờ thi đấu giữa anh trai với đấu thủ người Georgia Vazha Margvelashvili, Uta Abe nở nụ cười hạnh phúc, bạn biết mình và anh trai đã ghi tên vào lịch sử của thể thao thế giới.
Trở lại với ngày thi đấu thứ hai của môn Judo, “chìa khóa” chính của anh em nhà Abe vẫn tiếp tục là những đợt tấn công với trung tâm là đòn sở trường của cả hai, Sode Tsuri Komi Goshi, và được “biến hóa”, kết hợp thành những liên đòn rất đa dạng. Hifumi cực kỳ hiệu quả với liên đòn Sode – Osoto Gari, đã mang lại chiến thắng ở tứ kết và chung kết. Uta thì vô cùng lợi hại ở địa chiến – Ne Waza, đây chính là vũ khí để bạn vượt qua Amandine Buchard trong một trận chung kết nghẹt thở, khi cả hai thi đấu ngang tài ngang sức. Buchard đã có chiến thuật hợp lý, phát huy lối nắm áo uy lực của mình và hạn chế được đáng kể lối nắm tay áo để ra đòn của Abe “em”. Vận động viên của Pháp cũng rất mạnh ở Ne Waza nên hầu như ở phần thi đấu chính thức đã không để Uta Abe gây nguy hiểm cho mình. Tuy nhiên, khi đến phần đấu thêm giờ, trong một pha Buchard tấn công thất bại, Abe đã cực kỳ nhanh, chuyển hướng, khóa chặt phần vai của Buchard để thực hiện đòn đè. 20 giây mà Buchard mô tả là “dài nhất cuộc đời mình” vì bạn thấy giấc mơ vô địch Olympic dần tan vỡ.
Sở dĩ tôi muốn nhấn mạnh đến trận chung kết này vì đây là trận đấu khó khăn nhất của Buchard và Abe tại giải. Vận động viên Nhật vốn rất giỏi kiềm chế cảm xúc nên nhìn Abe vỡ òa niềm vui sau khi thắng trận cũng đủ biết bạn đã phải trải qua những phút quyết liệt và căng thẳng đến mức nào. Trong khi ở những vòng trước đó, Buchard và Abe đều dành chiến thắng khá nhẹ nhàng trước các đối thủ, thậm chí, tại bán kết, VĐV người Pháp chỉ mất có 15 giây để ghi điểm Ippon trước vận động viên Thụy Sĩ.
Có thể nói, hiện nay, Buchard và Abe là hai cái tên vượt trội của hạng cân -52kg trên thế giới và sẽ là kỳ phùng địch thủ trong thời gian tới. Trong 3 năm qua, Buchard đã tiến bộ rất nhiều và đã thu hẹp một cách đáng kể khoảng cách với Uta Abe. Nên nhớ, chiếc huy chương bạc thứ hai trong 5 năm qua của Abe mà mình nói ở trên, chính là do thua Amandine Buchard ở chung kết tại Grand Slam Osaka 2019.
Amandine Buchard đã “hẹn” Uta Abe vào 3 năm nữa trên sân nhà – Paris 2024. Một lời hẹn rất nặng ký.
Đội tuyển Nhật đã có sự nhập cuộc ở môn Judo gần như hoàn hảo, sau hai ngày thi đấu, giành 3 huy chương vàng, 1 huy chương bạc ở 4 hạng cân! Đây là lần thứ hai từ trước đến nay, nước này có được khởi đầu tốt như thế. Lần trước là vào Olympic Athens 2004, và khi ấy, tổng cộng Nhật đoạt 8 huy chương vàng/14 bộ huy chương.
Ngày thi đấu thứ ba tiếp tục là một ngày rất được mong chờ của đội chủ nhà, với ngôi sao sáng giá nhất ở hạng cân -73kg, Shohei Ono.
Lan Chi
