Múa Lân-Sư-Rồng (LSR) trong những dịp lễ hội đã trở thành một trong những nét văn hóa của người dân Sài Gòn-TPHCM. Lễ hội mà có LSR không những “xôm tụ” mà còn mang ý nghĩa cầu chúc sự an lành, thịnh vượng cho mọi người và mọi nhà.
Ngày xuân, tản mạn về múa lân-sư-rồng
Mai Hoa Thung – bài Lân Sư Rồng của đẳng cấp và bản lĩnh
Trong số những đội lân có tên tuổi của TPHCM là Nhơn Nghĩa Đường và Hằng Anh Đường đã được vinh dự phục vụ cho các vị nguyên thủ quốc gia trong và ngoài nước nhân dịp Việt Nam đăng cai tổ chức Hội nghị cấp cao APEC hồi trung tuần tháng 11-2006.
Từ Trung tâm triển lãm Văn hóa nghệ thuật Việt Nam…
Để phục vụ cho cuộc triển lãm “Hình ảnh APEC và di sản Văn hóa Việt Nam” diễn ra tại Trung tâm triển lãm Văn hóa nghệ thuật Việt Nam (số 2 đường Hoa Lư, Hà Nội) đoàn LSR Nhơn Nghĩa Đường đã phải cật lực chuẩn bị khoảng 2 tháng kể từ khi được Sở Văn hóa Thông tin TPHCM thông báo kế hoạch. Võ sư Lưu Kiếm Xương – Trưởng đoàn LSR Nhơn Nghĩa Đường – kể lại: “Bên cạnh việc chọn lựa 30 đội viên giỏi nhất, tôi còn phải suy nghĩ để dàn dựng tiết mục sao cho bộc lộ được những tinh túy và mới lạ trong thời gian biểu diễn khoảng15 phút. Xong 2 việc trên, tôi đã động viên các em tăng thời lượng tập luyện – từ 16 giờ đến 21 giờ mỗi ngày – thay vì từ 16 giờ đến 18 giờ như thường lệ. Nghe nói được ra Hà Nội biểu diễn phục vụ Hội nghị APEC, em nào cũng phấn chấn và cố gắng tập luyện”… Tuy ngày 14-11 mới khai mạc triển lãm nhưng LSR Nhơn Nghĩa Đường đã phải “cơm, ghe, bè bạn” lên đường từ ngày 9-11 trên 1 xe tải chở đạo cụ, 1 xe buýt chở người và 1 xe du lịch 16 chỗ. Để có thể khởi hành trước giờ cao điểm vào lúc sáng sớm, các đội viên đã phải bắt đầu đưa đạo cụ lên xe từ lúc nửa đêm vì chỉ riêng con rồng đã cần đến 10 người khiêng…
Thời điểm đó, các khách sạn trong nội thành Hà Nội đều dành cho khách vả lại hành trang của đội cồng kềnh nên Nhơn Nghĩa Đường phải thuê khách sạn ở khu vực ngoại ô. Đến Hà Nội ngày 12-11, ngay hôm sau đội đã lao vào tập dợt. Ngày khai mạc, tuy 19 giờ mới biểu diễn nhưng đội đã có mặt từ lúc 16 giờ và tất nhiên phải trải qua kiểm tra an ninh chặt chẽ“ như ở sân bay”. Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết cùng đông đảo khách mời trong và ngoài nước đã đến dự khán. Ông Hữu Luân – Phó Giám đốc Công ty Tổ chức biểu diễn TPHCM cho biết thêm: “Lực lượng đội LSR thì hùng hậu mà sân Trung tâm triển lãm hơi nhỏ nên tôi đã yêu cầu Ban tổ chức cho chặn xe ở 2 đầu đường Hoa Lư để cho đội biểu diễn thoải mái trên lòng đường. Đặc biệt, tiết mục lân lên Mai hoa thung rất ấn tượng đã được quan khách và người xem nhiệt liệt khen ngợi”. Những ngày sau, Nhơn Nghĩa Đường tiếp tục phục vụ công chúng ở Văn Miếu, bờ Hồ Hoàn Kiếm… Qua hàng chục cuộc biểu diễn, đội thường được người dân Hà Nội tặng hoa, thăm hỏi. Nhiều khách nước ngoài xem xong rất thích thú và ùa vào đề nghị được chụp ảnh chung với đội. Một số nhà hàng, khách sạn ở Hà Nội có ý định mời đội biểu diễn và đội lân Hà Nội cũng đề nghị giao lưu nhưng võ sư Lưu Kiếm Xương đều hẹn lại dịp khác vì lịch diễn dày đặc. Vừa đi vừa về mất hơn nửa tháng và khá vất vả, ngay cả dự định đưa các đội viên đi tham quan Hải Phòng, Vịnh Hạ Long cũng hủy bỏ nhưng võ sư Lưu Kiếm Xương tỏ ra rất hả hê: “Cuộc biểu diễn thành công chúng tôi rất vui mừng vì đã cùng với các đoàn Ca nhạc tài tử Nam bộ, Ca múa nhạc Bông Sen, Thời trang Sỹ Hoàng… giới thiệu một số nét văn hóa của TPHCM đến các quan khách và người dân Hà Nội”…
… đến Thảo cầm viên TPHCM
“Khoảng tháng 8-2006, tôi nhận được điện thoại đề nghị biểu diễn phục vụ cho một nhóm khách nước ngoài tại TPHCM. Một thời gian sau, tôi lại được Sở Văn hóa Thông tin TPHCM yêu cầu làm bảng báo giá biểu diễn phục vụ Hội nghị APEC. Đến khi nghe LSR Nhơn Nghĩa Đường sẽ ra Hà Nội, tôi chỉ nghĩ rằng có lẽ mình báo giá hơi cao!”, ông Lương Tấn Hằng – Trưởng đoàn LSR Hằng Anh Đường đã mở đầu câu chuyện về cuộc biểu diễn hồi trung tuần tháng 11-2006. Nhưng khá bất ngờ, khoảng đầu tháng 11-2006, đội được Sở Văn hóa Thông tin yêu cầu thực hiện một chương trình biểu diễn nhân dịp Tổng thống Mỹ George W. Bush đến thăm TPHCM. Đây là quảng thời gian ông Hằng rất bận bịu. Nào là lo nộp hồ sơ cá nhân của 53 đội viên cho Sở Văn hóa Thông tin chưa kể còn phải dàn dựng chương trình và đôn đốc anh em tập luyện.
Chương trình biểu diễn được chuẩn bị rất chu đáo và sít sao giờ giấc: LSR Hằng Anh Đường biểu diễn 8 phút, các em thiếu nhi múa trống cơm 3 phút, lãnh đạo TPHCM cùng Tổng thống Bush và phu nhân sẽ chụp ảnh lưu niệm với đội lân, nhóm thiếu nhi trong 3 phút còn lại. Những nội dung cụ thể này được phổ biến trong cuộc họp tại Thảo cầm viên TPHCM ngày 18-11. Ngay sau cuộc họp, BTC đã đưa những người phụ trách các nội dung biểu diễn ra trước Bảo tàng lịch sử TPHCM (trong khuôn viên Thảo cầm viên) và chỉ rõ vị trí tập kết, địa điểm trình diễn, cách thức đón tiếp… Chưa hết, ngày 19-11, đội phải đến Thảo cầm viên diễn tập. Diễn xong, tất cả đạo cụ (18 cái trống, 18 lá cờ ngủ sắc, 4 đầu lân…) đều phải gởi lại.
Hôm sau (20-11), từ 8 giờ sáng đội LSR Hằng Anh Đường đã có mặt tại Thảo cầm viên. Người và đạo cụ đều được kiểm tra rất chặt chẽ. Những chiếc trống, đầu lân đều được nhân viên an ninh quan sát phần rỗng. Điện thoại di động cũng phải gởi lại ngoài xe… Chờ trước Bảo tàng lịch sử đến khoảng 11 giờ 30 thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân TPHCM Lê Hoàng Quân, Tổng thống Bush và phu nhân mới bước ra. Trưởng đoàn Lương Tấn Hằng hồi tưởng: “Hôm đó, các em đội viên đã tự tin, kết hợp 3 nội dung biểu diễn trống hội Nam Sơn, múa cờ ngũ sắc và múa lân theo chủ đề “Niềm vui chiến thắng” khá điêu luyện. Trong lúc xem các em biểu diễn, trông Tổng thống Bush rất vui và thỉnh thoảng cũng nhịp chân theo tiếng trống hội..”. Dừng lại một chút, ông Hằng nói tiếp: “Theo kịch bản, biểu diễn trước bồn hoa xong, đội lân sẽ trở về vị trí tập kết rồi lãnh đạo TPHCM, Tổng thống Bush và phu nhân sẽ bước đến đó để chụp ảnh lưu niệm. Nhưng thật bất ngờ, lúc đội vừa trở về vị trí tập kết, Tổng thống Bush đã đưa tay vẫy gọi các em đến chỗ mình đứng. Thấy các em chần chừ, Tổng thống liền bước đến nơi các em đứng, bắt tay từng người rồi kéo ra chụp ảnh lưu niệm trước bồn hoa. Trong lúc bắt tay, Tổng thống tươi cười nói (qua thông dịch): “Các em khỏe lắm! Biểu diễn rất hay! Rất tiếc tôi không nói được tiếng Việt”. Sau đó, đội còn chụp ảnh lưu niệm lần thứ 2 với Tổng thống và phu nhân tại vị trí tập kết”. Một thành viên khác của đội thổ lộ: “Lúc đầu, tôi cũng hơi hồi họp nhưng sau đó thì tay chân cứ múa may, nhún nhẩy theo từng hồi trống…”.
Tạm biệt nhau, ông Hằng còn nói: “Từng nhiều lần phục vụ ở các lễ hội có lãnh đạo tham dự nhưng chưa lần nào vất vả như vậy. Cực mà vui và là một kỷ niệm rất đẹp của LSR Hằng Anh Đường”.
Thiện Tâm