Suốt thế kỷ 16, Rapier là biểu tượng đẳng cấp của các kiếm sĩ tài giỏi. Ngoài ra, nó còn là dấu hiệu của những nhà quý tộc thực thụ.
Vì sao vũ khí trong kiếm hiệp được xem như “bảo vật”
Giải mã bí ẩn: Kiếm Katana bén đến mức nào?
Từ “Rapier” có nguồn gốc từ thuật ngữ “espada ropera” (tiếng Tây Ban Nha), nghĩa là “kiếm của những người mặc áo choàng”, ám chỉ các bậc quý tộc. Trong những năm 1500, thanh kiếm này xuất hiện gần như trên toàn lãnh thổ châu Âu. Đến tận thế kỷ 17, Rapier vẫn là lựa chọn hàng đầu của các kiếm sĩ quý tộc.
Dù được sử dụng cả trong chiến tranh, Rapier chủ yếu xuất hiện như một vật mang giá trị nghi thức tại tòa án, các buổi hội nghị. Không chỉ là một vũ khí, Rapier trở thành biểu tượng của thẩm mỹ thời bấy giờ với những đường nét thiết kế và trang trí hết sức cầu kỳ, tinh vi.
Với biên dạng thuôn dài, lưỡi bén 2 cạnh và có mũi kiếm cực nhọn, Rapier chủ yếu được sử dụng cho các đòn đâm, rạch. Sinh ra vào thời kỳ các kiếm sĩ châu Âu không còn sử dụng nhiều vào giáp sắt, Rapier càng dễ dàng thể hiện ưu điển trên chiến trường.
Kiếm Rapier được chia làm 6 dòng chính, chủ yếu được phân biệt bởi những điểm thiết kế khác nhau trên cán kiếm:
PAPPENHEIM-HILT RAPIER
Thời điểm ra đời: 1630
Xuất xứ: Đức
Trọng lượng: 1,25kg
Độ dài: 1.4 m
Được đặt tên bởi Bá tước Pappenheim, thanh kiếm này mang đường nét đậm chất chiến trường trung đại. Nhiều sử liệu công nhận dòng kiếm này có đến 30 năm tham chiến trên nhiều mặt trận khắp châu Âu.
ITALIAN SWEPT-HILT RAPIER
Thời điểm ra đời: Đầu thế kỉ 17
Xuất xứ: Ý
Trọng lượng: 1,02 kg
Độ dài: 1,36 m
Tuy xuất hiện vào cuối thời thống trị của Rapier, dòng kiếm này vẫn mang những đường nét tao nhã cổ điển, được sử dụng trong cả quân đội, quý tộc và thường dân.
SPANISH CUP-HILT RAPIER
Thời điểm ra đời: 1650
Xuất xứ: Tây Ban Nha
Trọng lượng: 1,02 kg
Độ dài: 96 cm
Chịu ảnh hưởng từ các dòng kiếm Ý, mẫu Rapier này có phần cán kiếm đặc biệt với phần bảo vệ như hình cái chén (cup). Phần khe hở giữa viền bảo hộ ngón tay và phần kiếm cách vuông góc với cán kiếm có thể sử dụng như một bộ phận để “bẫy” và giữ lưỡi kiếm của đối thủ kẹt lại.
RAPIER ĐỜI ĐẦU
Thời điểm ra đời: 1520 – 30
Xuất xứ: Ý
Trọng lượng: 1,21 kg
Độ dài: 1,1 m
Đây được xem là mẫu Rapier đầu tiên xuất hiện trong lịch sử. So sánh với các mẫu Rapier về sau, dòng kiếm này có phần tương đối thô kệch. Tuy nhiên, cách thiết kế cán kiếm phức tạp và biên dạng lưỡi kiếm thẳng, thuôn dài đã truyền cảm hứng cho các dòng kiếm tinh vi kế tiếp.
ITALIAN CUP-HILT RAPIER
Thời điểm ra đời: 1680
Xuất xứ: ý
Trọng lượng: 0,9 kg
Độ dài: 1,2 m
Đây chính là mẫu thiết kế đã thực sự đưa Rapier đến với đẳng cấp quý tộc. Nhỏ, nhẹ hơn các dòng kiếm khác, Italian Cup-Hilt Rapier đòi hỏi người sử dụng phải có kỹ năng vượt trội. Nhiều nhà nghiên cứu cũng cho rằng đây chính là mẫu kiếm đã truyền cảm hứng cho các dòng kiếm sử dụng trong bộ môn fencing (đấu kiếm hiện đại).
ENGLISH SWEPT-HILT RAPIER
Thời điểm ra đời: 1590
Xuất xứ: Anh
Trọng lượng: 1,39 kg
Độ dài: 128 cm
Với thiết kế kém tao nhã so với các dòng Rapier khác, thiết kế này lại tạo điểm nhấn với khả năng bảo vệ bàn tay kiếm sĩ tốt hơn. Điều thú vị rằng phần cán của mẫu kiếm này khá nhỏ, chứng tỏ nó được thiết kế tối ưu cho các nữ kiếm sĩ.
Hồ Võ