Chuột rút còn gọi là vọp bẻ, vặn bắp thịt, giật gân. Hiện tượng này có thể xảy ra ở bất cứ bắp thịt nào, nhưng thường gặp ở bắp thịt của cẳng chân, bắp thịt đùi và hông, bàn tay, bàn chân và cơ bụng. Thời gian cơ co rút có thể diễn ra từ vài giây tới vài phút, nhưng hay tái diễn.
Triệu chứng :
– Bất ngờ không điều khiển được cơ bắp
– Cơ bắp bị co rút hay xoắn lại mãnh liệt
– Căng kéo 1 phần cơ, gân vùng liên hệ
– Gây đau đớn, bất động tạm thời
– Thời gian xảy ra thường vào ban đêm hoặc gặp lạnh đột ngột.
Khi nào hay bị chuột rút?
– Cơ bắp mệt mỏi, vận động quá lâu, quá mạnh, vận động khi thời tiết quá nóng hoặc quá lạnh, mất muối làm giảm nồng độ K, Mg, Na, Ca. Lắng đọng acid lactic trong bắp thịt sau khi vận động nhiều.
– Thường do thiếu hoặc mất cân bằng sinh tố vitamin như B6, C, D, E, và chất khoáng gồm calcium, magnesium, potassium, iodine.
– Thường xảy ra vào ban đêm vì chất khoáng di chuyển giữa các thành phần máu, cơ bắp và xương, khiến cho sự trao đổi chất mất cân đối.
– Do ăn uống quá nhiều đường tinh chế hoặc mất cân bằng sodium gây xáo trộn hàm lượng muối khoáng trong cơ thể.
– Do dùng thuốc lợi tiểu trong chứng cao huyết áp hay rối loạn tim mạch.
Biện pháp xử trí khi bị chuột rút
Xoa bóp bắp thịt bị co rút nhẹ nhàng. Nếu chuột rút ở bắp chuối, bạn nên nhè nhẹ vươn duỗi cơ theo chiều đối ngược: kéo đầu ngón chân và bàn lên phía trần nhà, hướng về đầu gối.
Trường hợp chuột rút bắp đùi, bạn cần nhờ người khác kéo thẳng chân ra, một tay nâng cao gót chân, tay kia đồng thời ấn đầu gối xuống. Nếu bị chuột rút cơ xương sườn, bạn phải hít thở sâu để thư giãn cơ hoành, đồng thời xoa bóp nhẹ các bắp thịt xung quanh lồng ngực. Có thể tắm nước nóng để thư giãn bắp thịt.
Để phòng và chữa trị bệnh, cần:
– Tập vươn duỗi chân vào buổi sáng/tối và khởi động thật kĩ trước khi tập luyện
– Uống nước đầy đủ trước, trong và sau khi tập luyện, ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin C như: chanh tươi, ớt xanh, rau có màu xanh đậm, broccoli, cà chua…
– Nên ăn nhiều thực phẩm giàu chất potassium và iodine như chuối chín, hạt hướng dương, đậu non, ngũ cốc, hạt khô, rong biển. Cũng có thể dùng thuốc điều trị.
– Không hút thuốc, uống rượu, uống nhiều café…
Phạm Vũ
