Với xuất xứ từ các dân tộc cùng núi của đất nước Nepal, con dao khukuri được xem như một công cự lao động, cũng như một vũ khí cận chiến.
Nhiều dân tộc Ấn Độ có mối quan hệ gần gũi với Nepal cũng hay gọi loại dao này là “kukri”, “khukri” và “kukkri”. Ngày nay, Khukuri là một trong những vũ khí chính thống của quân đội Nepal và những trung đoàn lính Gurkha huyền thoại – đó cũng là lí do mà ta dễ dàng tìm thấy cái tên “Gurkha knife” ở các tài liệu viết bằng tiếng nước ngoài. Ngoài việc được sử dụng như một công cụ và vũ khí chiến đấu, dao khukuri còn chiếm một vị trí quan trọng trong văn hoá, các lễ hội của người Nepal.
Vết khuyết trên lưỡi dao khukuri là biểu tượng dấu móng bò – một biểu tượng quan trọng và thân thuộc trong văn hoá Nepal.
Nguồn gốc của khukuri vẫn còn là vấn đề nằm trong vòng tranh cãi. Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng khukuri có xuất xứ từ những dòng vũ khí lạnh châu Âu trung đại, được du nhập vào Nepal trong thời kì hoàng kim của Alexander Đại Đế. Một số khác lại cho rằng dao khukuri có xuất xứ từ nông cụ của người
dân tộc thiểu số Nam Á, với hình dạng cong quắm (có lẽ là biến thể từ các loại liềm, rựa) để gia tăng hiệu quả của động tác chặt. Dù sao đi chăng nữa, biên dạng của dao khukuri có thể xem là một trong những thiết kế công cụ – vũ khí ấn tượng nhất từng có trong lịch sử, nhất là khi nó đến từ một dân tộc ít người và tương đối bị cô lập khỏi nhiều nền văn minh khác.
Dao khukuri bắt đầu nổi tiếng kể từ khi nhiều người trong chủng tộc Gurkha tham gia quân đội Anh (1814 – 1816), giành nhiều thắng lợi, trở thành nỗi khiếp đảm của kẻ địch và viết nên những trang sử của một chủng tộc chiến binh huyền thoại: lì lợm, gan dạ và kỉ luật. Mãi đến tận hôm nay, những người lính đặc nhiệm Gurkha vẫn sử dụng dao khukuri. 2/9/2010, một người cựu quân nhân Gurkha tên Bishnu Shrestha đã một mình một dao chống lại 40 tên cướp biển trên một chuyến tàu đưa ông về Ấn Độ.
Với biên dạng cong đặc biệt, khukuri đặc biệt hiệu quả trong các động tác chém, ném và chặt. Người sử dụng khukuri không cần phải nghiêng cổ tay quá nhiều khi sử dụng, và phần lưỡi tương đối nặng của khukuri có thể gây ra những vết thương đáng sợ. Tuy nhiên, ở Nepal, người dân vẫn sử dụng khukuri như một công cụ hết sức bình thường với nhiều công dụng: bổ củi, cắt thịt, rau, lột da động vật, và thậm chí….mở hộp.
Clip thử nghiệm dao khukuri, thực hiện bởi hãng Cold Steel.
Hồ Võ
