Nhuyễn tiên là một binh khí hay còn gọi là dụng cụ được dùng trong các hình phạt thời xưa. Nhuyễn là mềm, tiên là roi, là những dụng cụ dùng để đánh người hoặc xe ngựa .
Nhuyễn tiên là tên gọi chung của các loại hình binh khí mềm mại, uyển chuyển như miên thằng tức là sợi dây dài, hay là khăn quàng cổ, khăn quấn đầu, dải lụa đào… dây xích sắt, phất trần.Trong Võ cổ truyền, nhuyễn tiên là dây xích, do đầu tiêu, tay nắm, hay là mtj số đốt sắt, vòng sắt nối lại với nhau mà thành.
Dây xích được chế tạo bằng kim loại, độ dài theo thể trạng và chiều cao của người dùng, thông thường nó dài đến 0,9 m. Ở hai đầu có hai cục sắt nhỏ, hình tròn, hình chữ nhật hoặc là mũi tên. Khi sử dụng dây xích điều cốt yếu đó là tốc độ, bất ngờ phải đánh nhanh, dũng mãnh nếu chậm chạp sẽ khiến cho đối phương có thể khống chế và tước đi binh khí của mình.
Nhuyễn tiên nhìn vào thì chúng ta thấy nó là một binh khí không có sức sát thương lớn nhưng thực chất Nhuyễn tiên có công dụng đa dạng như có thể đánh, quật, móc, khóa, trói… Người nào giỏi dùng Nhuyễn tiên thì có thể phát huy hết tất cả những công dụng của nó, nó có uy lực có thể thắng các loại binh khí khác. Trong Võ cổ truyền không những có cả “roi cứng” mà còn có cả “roi mềm” như phất trần, miền thằng…
Nhuyễn tiên có rất nhiều loại, có loại bảy đốt, có loại chín đốt, mười ba đốt nhưng người ta thường gọi là chín đốt. Nhuyễn tiên lấy chuyển động vòng tròn làm chính, sức công phá của nó dựa trên nguyên lí li tâm. Nhuyễn tiên có thể đánh rộng ra một vùng, xoay quanh một vầng, thu về một nắm, phóng ra uốn lượng như rồng bay, phượng múa, uy phong như mãnh hổ, thu về một cách gọn gàng nhanh chóng mà kín đáo. Nhuyễn tiên có thể tấn công với một khoảng cách rất xa nhờ vào độ dài của nó, người sử dụng nó phải vận dụng sự linh hoạt của cổ tay, cánh tay và các cơ bắp phối hợp một cách uyển chuyển trên các phần thân thể để có thể tấn công tốt nhất. Hơn nữa phải dùng một lực nhất định để điều khiển Nhuyễn tiên một cách uyển chuyển mà chính xác nhất.
Ngạnh tiên có loại là gang đốt khúc, hay còn gọi là “trúc tiết cương tiên”, hình như gốc tre, trúc, không kể tay cầm đã có 13 đốt, tay cầm có thể làm bằng gỗ cứng hoặc bằng kim loại.
Kỹ pháp chủ yếu của Nhuyễn tiên, ngạnh tiên chủ yếu có quay tròn, quấn, quật, trói, khóa, quét, vẫy, điểm, chặn, ném, múa hoa…Việc sử dụng nhuyễn tiên có thể nhẹ nhàng hơn khi ta đã trải qua việc luyện tập của các môn võ khác. Bởi vì nghệ thuật đánh nhuyễn cũng giống như một điệu múa nhịp nhàng, uyển chuyển, quyền biến, nhanh nhẹn, mạnh mẽ nhưng phải thăng bằng. Nhuyễn tiên thường tấn công vào các vị trí trọng yếu trên cơ thể, lực phát ở cổ tay, ưu thế li tâm nên có sức sát hại lớn hơn. Muốn luyện tâp nhuyễn tiên một cách nhuần nhuyễn thì chúng ta phải học một cách kĩ càng kĩ pháp sử dụng dụng cụ đó.
Phan Thương
