Thương có nguồn gốc từ Trung Quốc, thương cùng với các biến thể của nó được phổ biến rộng rãi trên chiến trường của Trung Hoa thời cổ cũng như một số nước trong khu vực như Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên….đặc biệt là thích hợp cho kỵ binh và bộ binh do tính chất linh hoạt uyển chuyển và dễ sử dụng (dể phát, dễ thu) cộng với uy lực lớn, hiểm tiện cho cả việc tấn công và phong thủ, tạo thẩm mỹ trong biểu diễn. Thương là một vũ khí cơ bản trong Thập bát ban binh khí (18 loại binh khí), nó cùng với côn, đao và kiếm được xếp vào hàng “Vua của các binh khí” (Binh khí chi vương).
Trong Thập bát ban võ nghệ thì thương và một thứ đặc biệt, xuất phát từ chữ thương là đánh. Nó cũng có thể hiểu là một vũ khí nhưng cũng có thể hiểu không phải là một vũ khí cụ thể, mà chỉ vũ khí chính đang trang bị cho đông đảo binh sĩ. Thương ban đầu thừa kế qua cán dài có lưỡi, thừa kế từ cây giáo, cây côn và cuối cùng, thương được hiểu là súng.
Đặc điểm cấu tạo.
Thương là một loại khí giới thời cổ, trong chiến đấu chuyên về đâm, thọc cũng có thể dùng để khứa – một kiểu chém lướt và để lại vết chém nhỏ nhưng sâu (thường ở cổ hoặc các phần cơ thể không được che chắn bởi giáp trụ) và có lực sát thương rất lớn, đây cũng là loại vũ khí có tầm đánh xa, rộng rất phù hợp với kỵ binh và bộ binh. Thương cấu tạo gồm mũi thương, ngù thương, cán thương cấu tạo thành. Thương có độ dài ngắn khác nhau và tên gọi cũng khác nhau.
Mũi thương
Mũi thương hay đầu thương là bộ phận hình nhọn, sắc, thuôn, đảm nhiệm vai trò sát thương chính, dùng để đâm, thọc hoặc khứa… về cơ bản mũi thương giống mũi giáo hoặc mũi kích. Mũi thương theo cân năng của người Trung Quốc cổ thì khoảng năm đến sáu cân. Thương có rất nhiều chủng loại (phân chia dựa theo hình dạng mũi thương) nhưng phổ biến trong tập luyện hiện nay là tứ giác thương, tiễn hình thương, đơn câu thương, song câu thương.
Một số cây thương được thiết kế đầu thương hình hạt lúa kiều mạch, dẹt, sống cao, lưỡi mỏng, đầu nhọn, trên sống ở đầu thương có thể có rãnh máu dùng để đâm, bổ dọc, chém ngang, rãnh máu sẽ giúp thương sau khi đâm vào cơ thể không bị cơ thịt giữ lại nên dễ dàng rút ra được.
Ngù thương
Ngù thương là những chiếc tua chỉ ở phía dưới mũi thương dùng để trang trí tạo thẩm mỹ nhưng cũng là điểm nối giữa cán thương và mũi thương. Ngoài ra ngù thương chính là một trong những điểm khác biệt giữa thương so với giáo.
Khi thương đang chuyển nhanh thì các ngù thương tung bay theo thương và làm mờ tầm nhìn của đối phương để tạo sự khó khăn hơn trong việc nhìn thấy mũi thương, trục thương hoặc các động tác đánh thương. Hay nói ngắn gọn thì nó có thể làm hoa mắt đối phuơng, che dấu mũi thương tạo sự biến hóa, ảo diệu và quan trọng hơn là có khi dùng để quấn, khóa binh khí cuả đối thủ.
Ngù thương cũng phục vụ một mục đích khác, để ngăn chặn những giòng máu chảy lưỡi thương vào trục gỗ của phần cán (Khi máu chảy vào phần cán của binh khí sẽ làm cho nó trơn, hoặc dính khi khô vì vậy gây bất lợi trong việc sử dụng).
Cây thương có tua chỉ đỏ gọi là Huyết đương thương, còn cây thương có tua chỉ đen gọi là Tố anh thương.
Còn tiếp…
Theo Công phu
