(VoThuat.vn) – Nếu bạn là một fan hâm mộ của các bộ môn võ thuật đối kháng thì chắc hẳn không thể không biết đến trận thắng khiến cả thế giới ngỡ ngàng của James “Buster” Douglas, người duy nhất hạ được “ông vua” Mike Tyson trong thời kì đỉnh cao hay “kì tích” của Matt Serra trước Georges St. Pierre năm 2007. Hai cái tên “lội ngược dòng” này luôn nhắc chúng ta về 1 việc, không phải lúc nào “nắm đấm” to hơn cũng sẽ thắng!
Múi cơ và khối óc
Điều gì khiến cho các võ sĩ có thể chiến thắng được những đối thủ với sức mạnh có khi hơn họ đến mấy lần trên sàn đấu?
Nhà tâm lý học thể thao ứng dụng, Brian Cain từng nói: “Người chiến thắng là người thi đấu hết mình nhất chứ không phải người thi đấu giỏi nhất”. Cain cũng cho biết, một trong những khách hàng của mình, Georges St. Pierre, đã xác nhận rằng điều tương tự đã xảy đến với anh trong trận đấu với Thiago Alves tại UFC 100. Theo Cain, yếu tố mấu chốt quyết định thắng thua không nằm ở sức mạnh của võ sĩ, mà ở tâm trí họ, đặc biệt là trong khi thi đấu.
Rich Franklin, cựu vô địch hạng trung của UFC và cũng là khách hàng của Cain, đồng ý với điều này, anh còn nói thêm: “Việc luyện tập chuẩn bị cho một trận đấu chiếm khoảng 90% về thể chất và 10% về tinh thần, nhưng khi bạn bước lên võ đài, tỉ lệ trở thành 90% về tinh thần và 10% về thể chất vì tất cả sự chuẩn bị cho cơ thể đã được thực hiện đủ từ trước rồi. Đó là một trận chiến tinh thần, trên đài có quá nhiều thứ có thể khiến bạn mất tập trung.”
Biết được điều đó, cùng với khát khao chiến đấu, đó là lý do tại sao bên cạnh việc tập luyện, các võ sĩ trứ danh như Franklin, GSP, Jorge Gurgel,… đã tìm kiếm một liệu pháp tôi luyện tinh thần từ Cain.
“Tâm trí kiểm soát cơ thể. Nếu những anh chàng này kiểm soát tốt tinh thần của mình, họ có thể đi ‘càn quét’ thoải mái với tiềm năng vô hạn của bản thân”, Cain nói.
Chống lại suy nghĩ tiêu cực và bỏ qua quá khứ
Hầu như tất cả những ai quan tâm đến MMA đều tin rằng, ý chí của võ sĩ càng mạnh thì họ càng giỏi. Điều này lại đặt ra câu hỏi: “Các chuyên gia làm gì để giúp các tay đấm trong trận chiến tinh thần trên võ đài?”
Bác sĩ tâm lí Stephen Ladd thông tin về một biện pháp giúp các vận động viên vượt qua gánh nặng tâm lý gây nên bởi những trận thua, bên cạnh đó còn cải thiện sự dẻo dai tinh thần với hệ thống Renegade Mindset for Fighters (tạm dịch: Đổi mới tư duy cho võ sĩ) của mình.
Ông bắt đầu bằng cách loại bỏ những suy nghĩ tiêu cực đã kiềm hãm các võ sĩ thông qua một số liệu pháp tâm lý truyền thống như thôi miên, thuốc năng lượng và thiền định.
“Ý thức và tiềm thức của các võ sĩ không đồng thuận với nhau. Họ muốn trở thành người giỏi nhất thế giới, nhưng ở cấp độ tiềm thức, họ lại chứa đầy sự nghi ngờ và sợ hãi, đầy ắp những cảm xúc tiêu cực. Điều này thiết lập nên một kịch bản tự phá hoại. Khi đồng bộ được hai yếu tố ý thức và tiềm thức với ý chí của võ sĩ, việc chiến đấu sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều”, Ladd phát biểu.
Cain cũng giúp đỡ các võ sĩ trong việc thoát khỏi sự tiêu cực. Trước khi giành thắng lợi trong trận tái đấu với Matt Serra, Cain từng yêu cầu Georges St. Pierre ném vỡ một viên gạch có viết tên đối thủ, để biểu thị rằng anh đã thoát khỏi bóng ma của thất bại trong quá khứ. Đó là một phần quan trọng của toàn bộ liệu trình. Một người nếu muốn loại bỏ những suy nghĩ tiêu cực ảnh hưởng đến phong độ thì họ phải đi qua quá khứ.
“Quá khứ là quá khứ, quá khứ không quyết định tương lai, tương lai là một bí ẩn, một khi bạn bắt đầu nghĩ về những gì sẽ xảy ra trong tương lai đó là khi bạn sẽ bị cuốn vào suy nghĩ tiêu cực của bản thân”. Cain cho rằng, những vận động viên tuyệt vời là những người sẽ “không quan tâm điều gì sẽ tới, họ chỉ chú trọng vào hiện tại.”
Loại bỏ những trở ngại để xây dựng sự tự tin
Ladd sử dụng thuật ngữ “loại bỏ nhiễu sóng” để mô tả một trong những điều mà anh cùng với đối tác huấn luyện của mình, Bill Gladwell, đã làm với tư cách là huấn luyện viên tinh thần. Mặc dù có thể họ dùng các “vũ khí” khác nhau để chữa trị hay rèn luyện tâm trí, nhưng mục đích chung đều tương tự với điều các nhà tâm lý học thể thao truyền thống làm. “Chúng tôi dạy các võ sĩ cách loại bỏ tâm lý tiêu cực (sự “nhiễu sóng”) và để họ tự thoát khỏi chúng”, Ladd nói.
Rõ ràng là ý chí và sự tự tin có liên kết với nhau, dường như phương pháp “cũ nhưng quý” là chuẩn bị kỹ càng và làm việc chăm chỉ của người xưa vẫn đúng.
“Bạn tự tin nhất khi bạn đã chuẩn bị tốt. Hầu hết mọi người đều không biết cách chuẩn bị tinh thần, và tôi là người sẽ giúp đỡ họ điều đó. Tôi giúp họ phát triển sự tự tin, giúp họ phát triển khả năng suy nghĩ tích cực, giúp họ tập trung vào những thứ họ có thể kiểm soát mà không phải những thứ họ không thể kiểm soát được”, Cain cho biết.
Tối ưu hóa ý chí
“Có hai loại võ sĩ. Một bên nói, ‘Tôi không cần liệu pháp tâm lí. Tôi không hề bị chướng ngại tâm lí hay có ‘bệnh’ về não’. Bên cạnh đó, có những người giống như Rich Franklin và Georges St. Pierre cho rằng đây là cơ hội để họ tối ưu ý chí của mình.”
Ladd tin rằng, “bất kỳ võ sĩ nào tập luyện chăm chỉ và có phong độ tốt trong phòng tập thể hình nhưng không thể chiến đấu đúng với tiềm năng thực sự của mình trên đài bát giác”, thì nên tìm đến anh, bởi “Điều tiên quyết còn thiếu, thường là yếu tố tinh thần.”
Có rất nhiều võ sĩ MMA đang tìm kiếm những huấn luyện viên nhằm phát triển sức mạnh tinh thần của họ mỗi ngày. Đừng ngạc nhiên nếu các lò huấn luyện danh tiếng bắt đầu đưa vào những chương trình được thiết kế để giúp các tay đấm của họ rèn luyện điều đó.
Bởi suy cho cùng, có võ sĩ nào mà không muốn thi đấu với phong độ tốt như khi họ tập luyện? Và đó cũng chính là điều mà những người như Cain và Ladd muốn thực hiện, cố gắng mang hai thứ này lại với nhau.
Như Trúc