Ở Mỹ, nói đến bóng rổ, người ta nhắc ngay đến cái tên Micheal Jordan, bơi lội là Micheal Phelps, golf có Tiger Woods và võ thuật đích thực là Cung Lê, võ sĩ bất bại 17 trận đấu đối kháng trên sàn Tán thủ kickboxing. Ở tuổi 42, chàng trai cao 1m77, “thâm hậu” các môn: tán thủ (đai đen), taekwondo (đai đen), judo (đai đen), Brazil Jiu- jitsu (đai xanh)… vẫn nuôi tham vọng chinh phục đấu trường khốc liệt UFC khi thượng đài cùng Micheal Bisping vào ngày 23/8 tại Macao ở tuổi 42…
Đứa con mang họ mẹ lên sàn đấu
Cung Lê tên thật là Hoàng Cung Lê sinh ngày 25 tháng 5 năm 1972 tại Việt Nam, cùng gia đình định cư tại Mỹ từ năm 1976. Là một đứa bé Việt vóc dáng nhỏ bé, thuở nhỏ, nơi đất lạ quê người, Cung Lê luôn bị những đứa trẻ lớn con bắt nạt. Năm lên 10, mẹ anh, bà Lê Thị An Phong, hướng dẫn con trai làm quen taekwondo để tự vệ. Bắt đầu từ đó, Cung Lê không ngừng tiếp thu các môn võ thuật khác nhau như đô vật (wrestling), Brazil Jiu-Jitsu, judo, tán thủ, Muay Thai… và trở thành một võ sĩ chuyên nghiệp từ năm 1995. Câu chuyện về một huyền thoại võ thuật cũng bắt đầu từ đây.
Ít người biết, cha anh là ông Hoàng Ngọc Phan, Chủ tịch Hội đồng quản trị của công ty VATC (Vietnamese America training college) nổi tiếng với hệ thống trường dạy ngoại ngữ Việt – Mỹ, sớm đầu tư vào Việt Nam giai đoạn Việt – Mỹ bình thường hoá quan hệ. Cha mẹ Cung Lê đã ly hôn từ nhiều năm trước khi ông Phan từ Mỹ về Việt Nam kinh doanh, còn Cung Lê ở lại Mỹ cùng mẹ để trông coi một cửa hàng dịch vụ du lịch. Anh theo họ mẹ từ lúc đó để thượng đài với cái tên “Cung Le”.
Tự hào mang dòng máu thuần Việt trên đất Mỹ, Cung Lê không dùng bất cứ một tên tiếng Mỹ nào đi kèm với cái họ Lê của mình. Khi nói chuyện với người Việt, anh không xưng “tôi” mà xưng họ tên thân mật: “Lê Cung”. Các bình luận viên võ thuật quốc tế thường xuyên đọc sai tên anh là Cung Li (như cách hiểu là “Cung Lee”, tức họ Lý). Còn cộng đồng người Việt yêu võ thuật trên toàn thế giới thì hẳn nhiên luôn gọi anh chính xác là “Cung Lê” rồi.
“Lê Cung chỉ cần đá một cái vào mặt nó là xong”
Đã bốn lần trở về VN, hai lần chính thức ra mắt giới hâm mộ tại TP.HCM, Cung Lê nhanh chóng tạo được thiện cảm cho mọi người bằng phong cách giao tiếp lịch thiệp, độc đáo. Độc đáo ở chỗ, nếu cánh báo giới đặt câu hỏi cho anh bằng tiếng Việt, anh sẽ trả lời bằng tiếng Việt nhưng thường xuyên phải “chêm” vào nhiều ngữ vựng tiếng Anh (mà anh quên mất cách diễn đạt Việt ngữ). Còn hỏi bằng tiếng Anh, anh sẽ vui vẻ “đáp lễ” bằng giọng nói đặt sệt miền Nam nước Mỹ với sự tự tin cao độ và đầy tính triết lý. Cung Lê không giấu giếm: “Lê Cung nói tiếng Việt còn kém quá, quên mất nhiều từ rồi…”
Trong buổi ra mắt người hâm mộ tại Tp.HCM vào ngày 13/8, 10 ngày trước khi thượng đài UFC cùng đối thủ Micheal Bisping tại Macao, khi một phóng viên VN hỏi bằng tiếng Việt rằng, anh nhận xét gì về đối thủ Bisping, Cung Lê tỉnh bơ đáp: “Thằng Bisping nó nói nhiều lắm. Nó nói nó bự con hơn Lê Cung, đánh giỏi hơn Lê Cung, sẽ hạ gục Lê Cung. Lê Cung không nói gì hết đó. Lê Cung chỉ biết chuẩn bị thật kỹ và vào trận, Lê Cung sẽ đá vào mặt nó một cái là xong”. Mọi người vỗ tay rần rần cho câu nói bình dân mà cũng “rất Việt Nam” của anh. Nói về ước mơ làm phim tại quê nhà, Cung Lê tự hào chia sẻ: “Sau trận đấu với Bisping, Lê Cung sẽ trở lại VN để thực hiện một bộ phim ra trò. Lê Cung muốn chứng minh cho mọi người thấy, các võ sĩ VN cũng rất “ngầu” trên màn ảnh như những Lý Tiểu Long, Thành Long, Chân Tử Đan của điện ảnh Trung Quốc hay Van Damme, Steven Seagal của Hollywood vậy đó”.
Những vai phản diện ấn tượng trên màn ảnh
Khi thượng đài, với chiều cao 1m77, anh luôn nhỏ con hơn các đối thủ “mắt xanh, mũi lõ” của mình nhưng chính nhờ lối đánh khôn ngoan, kết hợp tinh tế giữa thủ, cước, nhãn pháp, Cung Lê hiện đã sở hữu đến 26/28 trận thắng trong sự nghiệp. Anh được thừa nhận là võ sĩ có lối tấn công đa dạng, đẹp mắt, hiệu quả và chính xác, đặc biệt vũ khí nguy hiểm nhất chính là những cú đá (dựa trên phong cách chiến đấu của Taekwondo và Muay Thai). Lối đánh đầy nghệ thuật trên sàn đấu đã giúp Cung Lê thành công trên màn bạc. Thú vị ở chỗ, chính nhãn pháp như muốn “ăn tươi nuốt sống” trên võ đài mà Cung Lê thường được giao vai phản diện. Đến nay, bạn diễn của anh toàn là những tên tuổi lớn trong làng điện ảnh thế giới như Van Damme, Chân Tử Đan, Lương Triều Vỹ… Trong bộ phim “Thập Nguyệt Vi Thành” (được đề cử đến 19 giải thưởng vào năm 2009), cảnh Cung Lê rượt đuổi Chân Tử Đan trên phố xá Hong Kong đầu thế kỷ 20 đậm chất parkour cùng với với màn giao đấu khốc liệt sau đó đã được nhà sản xuất dùng để quảng bá bộ phim tại Thượng Hải. Chính ngôi sao Chân Tử Đan cũng phải thừa nhận: “Việc tỷ võ công với Cung Lê giống như là bạn đang đánh nhau với một chú bò điên vậy. Cung Lê là đối thủ mạnh nhất mà tôi từng gặp khi đóng phim hành động từ trước đến nay”. Cung Lê khiêm tốn chia sẻ: “Đến với điện ảnh, tôi muốn được người ta nói đến mình với tư cách là diễn viên Cung Lê đóng phim võ thuật chứ không phải ngôi sao võ thuật Cung Lê làm diễn viên điện ảnh”.
Sinh ra để được thượng đài
Khởi đầu sự nghiệp, Cung Lê tham gia đấu trường Tán Thủ chuyên nghiệp với 17 trận toàn thắng, đoạt chức vô địch hạng nhẹ của Liên đoàn Kickboxing quốc tế năm 2001, trong đó có đến 3 lần vinh dự là đội trưởng đội tuyển Tán thủ Mỹ.
Ngôi sao điện ảnh Johnnie Trí Nguyễn, “đàn em” của Cung Lê trong giai đoạn này, nhận xét: “Trong đội, ai cũng quý mến anh Cung Lê bởi tác phong mẫu mực và phong cách chiến đấu đầy bản sắc: Hoa mỹ mà tính thực dụng vẫn rất cao. Nhiều người tự hỏi, làm sao anh Cung Lê có thể ra đòn đẹp, màu mè mà đạt tính hiệu quả cao đến thế”. Cung Lê tiết lộ: “Bí quyết thành công của tôi là khổ luyện, khổ luyện và khổ luyện”.
Trên sàn đấu võ tự do (MMA), anh liên tiếp đả bại các cao thủ lừng lẫy như Tony Fryklin, Brian Warren… trước khi giữ ngôi vô địch hạng trung giải Strikeforce sau khi hạ gục tên tuổi lớn Frank Shamrock vào năm 2008. Cung Lê tham gia đấu trường UFC từ năm 2011 với kỷ lục 2 thắng, 1 bại và chuẩn bị đối đầu cùng Bisping vào ngày 23/8 ở tuổi 42.
“40 tuổi trở lên đã bị gọi là là lão tướng nhưng tôi nghĩ rằng mình mới chỉ ở tuổi 30. Tôi có thể thi đấu nhiều năm nữa. Mỗi ngày, tôi ăn đúng các dưỡng chất, uống nước lọc và ăn nhiều chuối.”, Cung Lê tự tin tuyên bố.
Ngoài sàn đấu và màn bạc, Cung Lê hiện là người điều hành của trung tâm huấn luyện Võ Tự Do “Cung Le’s AKA” tại thành phố Milpitas, Bắc California. Võ đường có diện tích 929 mét vuông và chuyên huấn luyện các môn võ thuật mà anh đã thuần thục: Tán Thủ, Kickboxing, Muay Thai, Boxing, Brazilian Jiu-Jitsu, và Wrestling. Cung Lê hiện sống cùng người vợ thứ hai Susan Le và ba người con trai. Hai đứa lớn cũng mong muốn nối nghiệp cha, tham gia thường xuyên các hoạt động võ thuật tại Mỹ.
“Born to fight” – sinh ra để được thượng đài, đó chính là triết lý trở thành võ sĩ chuyên nghiệp của Cung Lê. Có thể hiểu theo nghĩa bóng là sinh ra để trừ cái ác, cái xấu, và cũng còn có nghĩa thực trong cuộc sống của anh nữa là sinh ra để chiến đấu trên võ đài, như chính anh thừa nhận: “Người Mỹ có câu thành ngữ: “Tomorrow not promising” – ngày mai không hứa hẹn điều gì cả. Quá khứ là những điều đã qua, không thể trở lại. Chỉ có hiện tại là quyết định tất cả. Hiện tại chữa lỗi lầm và khuyết điểm của quá khứ, hiện tại cũng góp phần xây dựng tương lai. Tôi sống cho hiện tại, phấn đấu từng ngày vì thương hiệu của mình và vì cộng đồng người Việt trên toàn thế giới. Tôi sinh ra để được thượng đài, nhưng không thượng đài để sinh ra lợi nhuận mà thượng đài vì niềm tự hào của gia đình tôi, của dân tộc Việt Nam”.
Hiếu Dân
