(VoThuat.vn) – Võ sư Nguyễn Văn Chiếu – Chánh chưởng quản Hội đồng võ sư môn phái Vovinam Việt Võ Đạo, dù đã 70 tuổi nhưng vẫn quyết tâm gắn bó với Vovinam. Cả đời ông là những chuyến phiêu lưu diệu kì mang Vovinam vươn tầm thế giới, lừng danh khắp địa cầu.
Tình yêu “đất võ”
Võ sư Nguyễn Văn Chiếu (sinh ngày 4 tháng 11 năm 1949 tại Sài Gòn), từ bé ông đã là một người năng động, thích chạy nhảy, phiêu lưu. Võ sư Nguyễn Văn Chiếu đến với môn phái Vovinam từ năm 1965. Năm 21 tuổi, ông đã bắt đầu các hoạt động truyền dạy võ Vovinam trong nước.
Nhớ về những ngày đầu mới đến với môn võ của dân tộc, ông kể: “Thời trai trẻ, tôi rất thích thể thao, thích cảm giác mạnh. Tôi và chúng bạn đam mê vận động và tham gia nhiều môn thể thao như bóng đá và tập luyện võ thuật. Những năm 1965, các môn võ như Taekwondo, Judo phát triển mạnh ở Sài Gòn. Tôi là một thanh niên ham thích võ thuật nên cũng tìm đến học nhưng cảm thấy không hợp với mình. Tình cờ tôi biết đến Vovinam. Thấy môn võ này mạnh mẽ, có những đòn thế quăng quật rất hấp dẫn. Hơn nữa, Vovinam là môn võ lúc có đòn đánh, thân pháp theo tiêu chí ngoại hình của người Việt nên rất hợp với tôi. Kể từ đó, tôi theo học Vovinam”.
Nhận thấy cơ duyên với Vovinam lại chịu khó chăm chỉ tập luyện nên chỉ sau hai năm, tức vào năm 1967, khi mới 18 tuổi, ông đã được phong võ sư tam đẳng huyền đai và đi dạy võ ở trường Pétrus Ký (nay là trường Lê Hồng Phong ở TP.HCM). Năm 1969, chàng võ sư trẻ Nguyễn Văn Chiếu ngay khi được thầy cho “xuống núi” để giảng dạy đã “liều mình” rời nhà ngược ra Cam Ranh rồi đến Quy Nhơn (Bình Định) để gầy dựng phong trào Vovinam ngay trên “xứ võ”.
Đó là một quyết định táo bạo của võ sư Chiếu. Một thân một mình ông đến với miền đất của võ cổ truyền để ươm mầm Vovinam. Ông kể về quyết định lúc đó: “Khi đã theo môn võ nào, trách nhiệm của chúng ta là phải đem hiểu biết của mình để truyền dạy đi khắp nơi, góp phần phát triển môn phái. Việc chôn chân một chỗ không thể giúp Vovinam phát triển. Khi ra đi với hai bàn tay trắng, sau năm năm tôi đã đào tạo được 12 câu lạc bộ ở Bình Định. Đây chính là mảnh đất mang lại cho tôi nhiều kỷ niệm cũng như có thêm nhiều cơ duyên để phát triển môn phái”.
Trong suốt 5 năm lăn lộn trên đất võ Quy Nhơn – Bình Định, trong vai trò như một giám đốc trung tâm huấn luyện phụ trách 12 câu lạc bộ Vovinam tại Bình Định, ông đã đưa phong trào Vovinam phát triển mạnh ở đây và giúp tiếng tăm của ông cũng như Vovinam lan ra nhiều khu vực lân cận.
Mảnh đất Bình Định mang đến cho ông rất nhiều kỉ niệm của thời trai trẻ. Sau này, khi lấy vợ sinh con, ông quyết định đặt tên con mình là Nguyễn Bình Định như một cách để lưu giữ những tháng năm trên đất võ của mình. Võ sư Nguyễn Bình Định cũng là một võ sư nổi tiếng của Việt Nam khi ông là Trưởng bộ môn Vovinam Sở Văn hóa Thể thao TP.HCM.
Năm 1975, ông rời Quy Nhơn về lại Sài Gòn, làm việc ở phòng Thể dục thể thao của quận 8, một quận vùng ven Sài Gòn và nỗ lực vận động mở lớp dạy Vovinam vào cuối năm 1976. Bối cảnh lúc đó khiến phong trào Vovinam gần như chìm xuống, nhưng với đam mê bất diệt với môn võ của dân tộc, võ sư Nguyễn Văn Chiếu quyết tâm làm sống dậy phong trào. Nói là làm, năm 1978, võ sư Chiếu là người đầu tiên đưa phòng trào Vovinam ở TP.HCM trở lại.
Mang Vovinam vượt ra ngoài biên giới
Thành công tại quê hương trong những năm 1980 khiến võ sư Nguyễn Văn Chiếu hướng ánh nhìn ra nước ngoài. Ông tổ chức các hoạt động biểu diễn võ thuật ở hơn 20 quốc gia, bắt đầu tại Belarus năm 1990.
Sau chuyến lưu diễn tại Nga vào năm 1990, tên tuổi võ sư Nguyễn Văn Chiếu dần được thế giới biết đến. Một số nước thích thú với môn phái võ thuật của người Việt, nên thường mời các võ sư tên tuổi của Việt Nam đến tham gia biểu diễn. Chuyến đi mở đường để Vovinam chinh phục thế giới là chuyến đi đến Tây Ban Nha của ông vào năm 1997.
Một môn võ của người Việt vốn thấp bé, nhẹ cân lại được mang ra thế giới biểu diễn, giảng dạy khó tránh khỏi những ánh mắt nghi ngờ từ dân bản xứ. Nhớ về những ngày phiêu lưu mang Vovinam ra thế giới, võ sư Chiếu kể: “Những người nước ngoài có người to con, cao đến 2 mét, có nhiều người từ môn võ khác sang học Vovinam. Để làm cho họ nể phục môn võ của mình không hề dễ. Bên cạnh việc dạy lý thuyết mình còn phải cho họ thấy môn võ của mình cũng rất thực dụng. Khi sử dụng đòn với họ mình phải mạnh dạn, phải tìm cách đánh họ té nhào thì họ mới nể. Để đánh họ té, Vovinam đòi hỏi nhiều kỹ thuật bất ngờ, đầy biến ảo.”
Tính đến nay, võ sư Nguyễn Văn Chiếu đã đến hơn 20 nước để truyền dạy Vovinam. Theo võ sư Nguyễn Văn Chiếu, yếu tố thu hút môn sinh nước ngoài đến với Vovinam ngoài vấn đề kĩ chiến thuật còn có tính triết lí ẩn chứa sâu sắc trong môn võ này. Người nước ngoài thích Vovinam vì tính đơn giản nhưng rất logic, đòn thế dễ học mà rất khoa học, bài bản phong phú, tính ứng dụng cao. Nếu Taekwondo mạnh về chân, Karate mạnh về tay thì Vovinam lại là sự tổng hòa của tất cả các yếu tố.
Không chỉ sử dụng các đòn ném, quật, đấm, đá mà Vovinam còn có thể phối hợp khi dùng vũ khí. Chiêu thức đặc trưng của môn võ là đòn khóa bằng chân có thể vô hiệu hóa đối thủ bằng việc kẹp một phần cơ thể, thường thấy nhất là cổ. Đây là chiêu thức có cả sự đẹp mắt và hiệu quả. Tuy sở hữu các chiêu thức đa dạng nhưng Vovinam vẫn đề cao sự điềm tĩnh và ý chí của bản thân. Triết lý của môn võ là đào tạo một công dân tốt cho xã hội, không phải một người chuyên chiến đấu.
Đến nay có khoảng một triệu người theo tập Vovinam tại Việt Nam và hơn nửa triệu người ở 52 quốc gia khác trên thế giới. Người góp công đầu trong việc mang môn võ của dân tộc ra xa hơn không ai khác chính là Võ sư Nguyễn Văn Chiếu. Trên hành trình đến nhiều nơi, ông đã mang môn võ với tinh thần Việt lan tỏa đầy mạnh mẽ. Giờ đây, Vovinam đã có những giải như Vô địch châu Âu, Vô địch thế giới. Đó là một bước tiến lớn trong chặng đường phát triển của mình. Dù là ở quốc gia nào, Vovinam vẫn giữ được lề thói, tinh thần của người Việt. Đó là điều là Võ sư Nguyễn Đình Chiếu cảm thấy vui nhất.
Miệt mài tuổi 70
Dù đã ở tuổi 70, Võ sư Nguyễn Văn Chiếu vẫn đảm đương vị trí Chánh chưởng quản Hội đồng võ sư môn phái Vovinam – Việt Võ Đạo. Sức khỏe không còn được tốt nhưng võ sư Chiếu vẫn miệt mài gắn bó và giải quyết mọi công việc liên quan đến Vovinam.
Võ sư tâm niệm: “Tôi đã dành cả cuộc đời cho môn võ này dù nó không mang lại cho tôi sự giàu có. So với những người làm công việc khác thì tôi thậm chí còn nghèo hơn. Tôi làm bởi đam mê và tinh thần võ học của Vovinam. Tôi đã theo học để rồi dạy lại mọi người như trả món ân huệ cho những người thầy của mình. Đây là số phận”.
Ở tuổi 70, nhìn lại hành trình phát triển Vovinam của mình, võ sư không khỏi tự hào. Cả một đời phát triển Vovinam, võ sư vui mừng khi thấy môn võ của dân tộc ngày càng đi lên, nhất là trong học đường. Vovinam đã được đưa vào trường học để đến với nhiều mầm non của đất nước. Hằng năm, Giải vô địch Vovinam học sinh các cấp cũng được tổ chức với rất nhiều VĐV tham gia. Môn võ cũng lan tỏa ra khắp nơi minh chứng cho sức hút vô cùng lớn mà nó mang lại.
Chỉ còn một điều mà ông trăn trở là mở một Học viện Vovinam. Võ sư Chiếu tâm sự: “Giấc mơ của tôi là mở một học viện Vovinam thật lớn cho tất cả mọi người trên thế giới có thể tới theo học và nghiên cứu môn võ này”. Đó là ước mơ còn dang dở của ông nhưng với tâm huyết của mình, ông chắc chắn sẽ quyết tâm làm đến cùng để Vovinam có thể phát triển hơn nữa, bùng nổ hơn nữa.
Dù tuổi đã cao nhưng ông vẫn cố gắng giải quyết công việc qua email. Võ sư Chiếu vẫn luôn dõi theo từng ngóc ngách, từng chuyển động của phong trào Vovinam trên cả nước. Ông thấy vui vì phong trào ở đâu cũng phát triển và lan tỏa.
Nhân dịp sắp tới đây 13 tỉnh miền Tây tổ chức buổi Lễ kỉ niệm 50 năm Khai phá và Phát triển Vovinam Đồng bằng song Cửu Long, võ sư Nguyễn Văn Chiếu gửi lời chúc: “Nhân dịp tổ chức Lễ kỉ niệm 50 năm Khai phá và Phát triển Vovinam khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, thay mặt Hội đồng Võ sư chưởng quản môn phái, tôi chân thành gửi đến các võ sư lời chào và lời chúc sức khỏe tốt đẹp nhất.
Chúng ta nhìn lại hành trình 50 năm phát triển, là dịp để đánh giá hành trình hoạt động 50 năm qua, đồng thời là cơ hội để tri ân những bậc thầy đã đi trước, khai phá Vovinam ở vùng đất này.
Nhiệm vụ của chúng ta hiện nay là tiếp tục xiển dương môn phái, do đó cần có sự đoàn kết và phát huy cao độ tinh thần của môn phái. Một lần nữa, thân mến chúc các võ sư, HLV nhiều sức khỏe để tiếp tục phát triển Vovinam rộng khắp hơn nữa ở Đồng bằng song Cửu Long. Chúc gia đình của toàn thể quý võ sư hạnh phúc”.
Hoài Phương
