Đại thể, theo góc nhìn riêng hạn hẹp, các môn phái võ thuật dựa trên lực cơ bắp và tốc độ tác động lực ấy cũng như phối hợp toàn thân nhịp nhàng biến hóa theo những bài bản nhất định đã được gạn lọc và có hiệu quả trong thực tế chiến đấu tự vệ hay tấn công.
Mối tương quan Thiền học và Kiếm thuật
Những câu nói lưu truyền thiên cổ của Tào Tháo
Cái riêng của thiền tông chính là – như đã nhấn mạnh nhiều – thiên về tinh thần. Người tọa thiền hay hành thiền để có định thực sự không hề đơn giản, dưới góc nhìn tâm lý học hiện đại, họ kiểm soát được các quá trình tâm lý mang tính tất yếu diễn ra trong não do tác động môi trường xung quanh và tư duy tự nhiên. Người “phàm” – tạm gọi vậy- làm sao có thể tập trung tinh thần cao độ đến mức “nghe chiếc lá rơi nghiêng” khi mà “vợ bệnh con đau nhà..hết gạo”, tiếng động cơ xe máy inh ỏi, trẻ con nô đùa ỏm tỏi, thời tiết giá lạnh hay nóng bức, còn chuyện bài vở chưa làm, mấy cuộc hẹn khó khăn trước mặt….
Những người đạt được kỹ năng thiền – cũng tạm gọi vậy – sẽ hóa giải được tất cả hay cơ bản tạp nhiễu ấy một cách thuần thục thông qua quán tưởng và tư duy đúng giáo lý nhà Phật: sấm chớp đùng đùng ư, chuyện muôn đời của tự nhiên trời đất, hết nắng lại mưa thôi mà, có gì lạ đâu? Cô gái quyến rũ trước mặt trong trang phục quá ư gợi cảm và chất giọng oanh vàng, nước da trắng hồng, môi xinh và tóc đen nhánh… có thể gây sốt cho đa số đàn ông, thiền sao đặng? Nhưng người thủ đắc thiền sẽ có cái nhìn riêng theo lời Phật, nhìn thẳng chứ không lẩn tránh như nhiều người nghĩ: quán thân bất tịnh. Hoa khôi kia bên trong làn da trắng là những mạch máu chằng chịt, nội tạng nhớm nháp hoi hóp, hệ tiêu hóa chẳng thơm tho gì – tất nhiên, cùng những tưởng nghĩ đủ loại trong đầu cô ấy, có khi rất đáng sợ. Cô ấy có thể có bệnh nan y hay thông thường gì đấy trong thân và những chỗ đáng mơ ước dưới cái nhìn dục vọng cũng có thể mang mầm K chẳng hạn.
Đây không phải nhìn xấu, nhìn lệch, mà đúng cả với khoa học hiện đại; nhìn ra bản chất vật chất vận động thay gì chạy theo bề ngoài, giả tượng – có khi thế. Nhìn như vậy Đức Thế tôn mới định và giải thoát, còn người thường cũng định và không bị cuốn theo dục vọng giả tạo, tập trung cao độ tinh túy não bộ để đạt trình độ trí tuệ cao và khả năng tinh nhạy đáng ngạc nhiên, “nghe chiếc lá rơi nghiêng”. Ngày mai anh lên bàn mổ đại phẫu khối u? Chuyện của ngày mai. Âm thanh ồn ả ư? Sao phải chú ý? Nói chung, sự kiểm soát cao độ thông qua hóa giải tạp nhiễu, tất đưa đến cảnh giới thiền, rồi cảnh giới thấu suốt ở chừng mực nào đấy. Chánh định chánh huệ chánh tư duy, hoạt động của tâm diễn ra theo con đường đúng sẽ đến đích: thiền tông. Tẩu hỏa nhập ma xảy ra trong trường hợp tư duy rối loạn, sự tập trung chủ quan được thực hiện khi các rối nhiễu tâm lý không hóa giải được do người thiền không có chánh tín, chánh tư duy, sao có chánh định chánh huệ được? Nên nói thiền tông không phải sức mạnh thông thường, người học phải có hạnh có tu, hai ba trong một chứ không thuần túy chém đinh chặt sắt. Một máy tính cấu hình bình thường được gỡ bỏ hết các chương trình không cần thiết và quét sạch virus thì ra sao? Máy cực kỳ ổn, mạnh đến bất ngờ. Nôm na so sánh vậy: người đạt thiền định đã tháo gỡ hết phiền nhiều đời sống, thoát ly, định trong cõi không định, toàn bộ sức mạnh tinh thần được hội tụ. Sự hội tụ ấy có được chỉ và chỉ khi thực hiện đúng giáo lý nhà Phật trong nhận thức và phản ánh, xử lý hiện thực khách quan, sai đường sẽ tẩu hỏa nhập ma chứ nói gì có thiền có định.
Khi đã đạt cảnh giới thiền, “tổ chức con người” gồm toàn bộ cơ thể ta, các cơ quan vận động, hô hấp, thần kinh – nhất là thần kinh- tuần hoàn….đạt trạng thái tuyệt nhất, nhịp nhàng, thông suốt, mạnh mẽ. Trên nền viên mãn ấy, sự phòng vệ hay tấn công chẳng lẽ không thuận lợi hơn một anh chàng hay cô nàng phân tâm, vừa thủ đánh vừa nghĩ ngợi tùm lum, vừa sợ hãi đủ thứ, có một trăm lực chỉ dùng được 30, 40 thậm chí ít hơn. Nếu một con người mảnh khảnh có vẻ yếu đuối tung đòn sấm sét quật ngã hộ pháp to đùng cũng là thường, thiền tông mà..
Tản mạn chuyện phiếm về thiền tông, nghe chơi, mong đừng cười!
Nguyễn Thành Công