Cũng giống như các Samourai, Ninja không có quy định bằng văn bản. Tuy nhiên các suy nghĩ và hành động của họ luôn luôn được hướng dẫn bởi một đường hướng đạo đức mặc nhiên vô hình nhưng hiện thực. Ba bản văn hiện đại cho ta thấy phần nào vai trò, tinh thần và đạo lý của người Ninja.
Tinh thần cao thượng của Ninjutsu
Kế tục hai tác phẩm cổ điển của bậc thầy về Nijutsu là Toshisugu Takamatsu, trước tác của chưởng môn Masaaki Hatsumi, “Tâm hồn cao thượng” đề cập đến khía cạnh tinh thần và tâm linh hòa quyện trong những kỹ thuật bí truyền của Ninjutsu.
“Theo thiển ý, nhẫn pháp, hình thái cao siêu nhất của nhẫn thuật phải là nguyên lý dẫn đường cho mọi hành giả võ thuật trên thế giới. Các kỹ thuật mưu sinh thoát hiểm tinh thần và thể xác được các ninja hình thành và viên toàn là nguồn gốc của mọi môn võ thuật Nhật Bản.
Nếu không được đào tạo đầy đủ và sâu xa mọi kỹ thuật chiến đấu thì hành giả ngày nay chỉ có thể hy vọng thể hiện được một số động tác có hiệu quả và việc này cũng bị giới hạn trong số những bài tập về cơ bắp mà anh ta thực hiện hàng ngày. Sự giác ngộ nội tại chỉ diễn ra nơi những ai trầm mình trong truyền thống võ đạo và sống theo các nguyên lý của nó.
Khi phải đương đầu với hiểm nguy, vượt lên nỗi sợ hãi, bị thương tích, khi đối diện với ngưỡng cửa của tử thần, khi trãi nghiệm các giới hạn năng lực của chính mình, người ninja tạo cho mình sức mạnh của bất khả chiến bại.
Đó là những điều cần thiết để thưởng thức được vẽ đẹp của các bông hoa đong đưa trong gió sớm, thâm hiểu được hạnh phúc và hưởng thụ được vẽ đẹp êm đềm của một xã hội sống trong an hòa để đạt được cảnh giới giác ngộ đó, ta phải phát triển Jihi No Kokoro. Mạnh mẽ hơn cả tình yêu, tâm từ bi bảo bọc tất cả những gì được thể hiện đa dạng của tâm hồn vũ trụ.
Là thành quả của việc khổ công luyện tập trong nội tâm giúp hiểu được ý nghĩa của sự sống và cái chết, tâm từ bi của người ninja cho phép thông suốt các vương quốc của thế giới tinh thần và vật chất. Nó là chìa khóa mở dường cho sự hòa hợp.
