Chiến dịch được biết đến nhiều nhất của đặc nhiệm GIGN (Pháp là giải cứu con tin trên chuyến bay Air France 8969 năm 1994. Đây được xem là một trong những vụ giải cứu con tin thành công nhất lịch sử.
Đặc nhiệm Nga phô diễn kỹ năng chịu đựng trên thao trường
Lính đặc nhiệm Bắc Kinh lại quay lưng với tuyệt kỹ võ Thiếu Lâm
Vụ không tặc ngày Giáng sinh
11h15 ngày 24/12/1994 tại sân bay Houari-Boumediene, Algeria, chuyến bay số hiệu 8969 của hãng Air France đang chuẩn bị cất cánh cho chuyến bay từ Thủ đô Algiers đến Paris.
Trên chiếc Airbus A300 lúc này có hơn 200 hành khách, phần lớn đang háo hức trở về nhà nhân dịp Giáng sinh.
Họ không nghi ngờ gì khi thấy 4 thanh niên trong đồng phục của hãng hàng không xuất hiện, tự xưng là nhân viên an ninh và bắt đầu kiểm tra hộ chiếu các hành khách.
Bất ngờ những người này hô to “Allah vĩ đại” và khóa tất cả các cửa ra vào, 3 tên đi vào buồng lái, trong khi tên còn lại khống chế hành khách.
Nhóm không tặc được vũ trang đầy đủ với súng trường AK, tiểu liên Uzi, lựu đạn và thuốc nổ. Không mất nhiều thời gian để chúng bộc lộ sự tàn bạo của mình.
Nạn nhân đầu tiên một cảnh sát Algeria, nằm trong số những hành khách của chuyến bay. Mặc dù đã van xin tha mạng nhưng người này vẫn bị bắn vào đầu và ném ra khỏi máy bay.
Nạn nhân thứ 2 là một người Việt Nam, tham tán thương mại của sứ quán Việt Nam tại Algeria.
Một hành khách kể lại: “Chúng gọi ông ấy từ hàng ghế cuối đi lên đầu máy bay. Tôi còn thấy ông ấy quay lại để lấy áo khoác. Và rồi chúng tôi nghe thấy tiếng súng”.
Tất cả các hành khách nữ bị buộc phải che kín mặt như phong tục Hồi giáo. Nhóm không tặc đặt một khối thuốc nổ ở buồng lái và một khối khác ở phần giữa máy bay.
Thông qua cơ trưởng Bernard Delhemme, chúng yêu cầu chính phủ Algeria phải thả tự do cho Abassi Madani và Ali Belhadj, 2 thủ lĩnh của tổ chức FIS (Mặt trận cứu rỗi Hồi giáo).
Đáp lại, bộ trưởng Nội vụ Meziane Chérif yêu cầu chúng thả các con tin phụ nữ và trẻ em trước khi đàm phán bắt đầu. Đến cuối ngày hôm đó, 63 hành khách được thả tự do.
An ninh Algeria xác định được danh tính kẻ cầm đầu là Abdul Abdullah Yahia, 25 tuổi, thành viên của GIA – một tổ chức khủng bố Hồi giáo tại nước này.
Nhằm gây áp lực với Yahia, an ninh Algeria đưa mẹ của tên này đến đài kiểm soát không lưu để nói chuyện với hắn qua radio và thuyết phục tên này thả các hành khách.
Đáp lại, Yahia trả lời: “Con sẽ gặp lại mẹ trên thiên đàng”.
GIGN vào cuộc
Trong khi đó, tại Pháp, đặc nhiệm GIGN đã được lệnh triển khai. Vào lúc 8 giờ tối cùng ngày, đội GIGN gồm 40 người khởi hành từ một sân bay quân sự gần Paris.
Chiếc máy bay chở đơn vị cũng là một chiếc A300, tương tự chiếc của Air France 8969. Chỉ huy là Thiếu tá Denis Favier.
Tuy nhiên, do Algeria không đồng ý cho Pháp triển khai lực lượng trong lãnh thổ của mình, đội GIGN phải đáp xuống Mallorca, Tây Ban Nha và đợi lệnh.
Sang đến ngày 25/12, nhóm không tặc không còn yêu cầu thả tự do cho các thủ lĩnh FIS nữa. Thay vào đó, chúng muốn được bay đến Paris. Từ đây nảy sinh mâu thuẫn giữa 2 chính phủ.
Algeria muốn tự mình giải quyết vụ việc trong lúc chính phủ Pháp muốn đưa máy bay về nước để có thể tự do hành động.
Đến chiều tối hôm đó, một tối hậu thư được đưa ra. Nếu máy bay không được phép cất cánh trước 21h30, cứ nửa giờ, chúng sẽ giết một con tin.
Nạn nhân đầu tiên là đầu bếp riêng của đại sứ Pháp tại Algeria. Người này bị đưa vào buồng lái và khẩn cầu giới chức Algeria cho phép máy bay cất cánh. 5 phút sau, xác của người này bị ném ra ngoài máy bay.
Thủ tướng Pháp khi đó là Édouard Balladur đã trực tiếp gọi điện cho lãnh đạo Algeria và buộc họ chịu trách nhiệm cho tính mạng của những công dân Pháp.
Rạng sáng ngày 26/12, Air France 8969 được phép rời Algeria. Nó hạ cánh xuống Marseilles vào lúc 3h30 sáng.
Vài phút trước, chiếc A300 chở đội GIGN cũng vừa hạ cánh xuống một sân bay quân sự gần đó. Trong cả buổi sáng, toàn đội diễn tập lại tình huống giải cứu ngay trên chính chiếc máy bay của mình.
Âm mưu tấn công Paris
Nhóm không tặc yêu cầu được bơm 27 tấn nhiên liệu, nhưng chuyến bay từ Marseilles đến Paris chỉ cần 10 tấn. Do đó, an ninh Pháp lo ngại có thể chúng muốn cho nổ tung chiếc máy bay trên bầu trời Paris.
Giả thiết này sau đó được chứng minh là đúng.
Hai khối thuốc nổ được đặt trên máy bay cùng với lượng nhiên liệu sẽ tạo thành một quả cầu lửa bên trên Paris và sau đó là một cơn mưa những mảnh vụn cháy rực rơi xuống thành phố.
Giới chức Pháp do đó quyết định sử dụng vũ lực để giải cứu con tin.
Nhóm không tặc đang trở nên mất kiên nhẫn khi yêu cầu tiếp nhiên liệu không được đáp ứng. Để kéo dài thời gian, an ninh Pháp đồng ý cung cấp thêm thực phẩm, nước uống, nhiên liệu và làm vệ sinh bồn chứa chất thải.
Một đội kỹ thuật viên dịch vụ mặt đất tiếp cận máy bay để thực hiện những phần việc này. Nhưng trên thực tế đó là những thành viên GIGN cải trang.
Nhiệm vụ của họ là trinh sát các hướng tiếp cận, lối ra vào máy bay để đảm bảo chúng không bị chặn hay đặt mìn.
Ngoài ra, đội trinh sát cũng bí mật đặt các thiết bị nghe lén. Kết hợp với các phương tiện giám sát từ bên ngoài, như máy quay hồng ngoại, thiết bị nghe lén từ xa, GIGN có thể ước lượng được vị trí của những tên không tặc.
Đột kích
Đến 17h17 ngày 26/12, GIGN nhận lệnh tấn công. 3 tổ đột kích di chuyển trên những xe thang, tiếp cận máy bay từ phía sau để tránh bị phát hiện.
Tổ thứ nhất, do chính thiếu tá Favier chỉ huy, ập vào từ cửa cabin phía trước. Họ gặp làn mưa đạn từ nhóm không tặc đang cố thủ bên trong khoang lái.
“Bên trong như thể đang là địa ngục vậy”, Favier sau đó hồi tưởng lại.
Cùng lúc đó, 2 tổ còn lại đột nhập vào máy bay thông qua 2 cửa sau, triển khai đệm khí thoát hiểm và đưa hành khách ra ngoài.
Bên dưới đường băng, những hành khách này được lính dù hộ tống đưa vào nhà ga.
Bên trong máy bay là một cảnh tượng hỗn loạn, tràn ngập khói và tiếng súng, rung chuyển bởi lựu đạn nổ.
Nhưng, điều kì diệu là không có hành khách nào bị thương, ngoại trừ một số bị trầy xước và thâm tím trong quá trình thoát ra.
Một hành khách đi với gia đình mình nhớ lại khoảnh khắc ông thấy bóng dáng của đặc nhiệm Pháp trong quân phục đen qua khung cửa sổ.
“Tôi bảo vợ mình và các con cúi sát xuống sàn”, người này kể lại.
Một nữ hành khách khác, đi với con gái của mình, cho biết:
“Mặc dù có rất nhiều tiếng súng nhưng chúng tôi được trấn an bởi mệnh lệnh từ những người lính. Họ tạo cho chúng tôi sự tin tưởng rằng tình hình nằm trong tầm kiểm soát. Chúng tôi bò ra phía sau máy bay, nhảy khỏi cửa và rơi xuống đệm khí.”
Trong khi đó, tại phần đầu máy bay, cuộc đọ súng vẫn đang diễn ra ác liệt. Mặc dù trang bị áo và mũ chống đạn, bốn lính đặc nhiệm GIGN đầu tiên tiến vào máy bay đều bị thương.
“Chúng từ trong khoang lái bắn xuyên qua cửa và vách ngăn. Chúng tôi hứng chịu hàng trăm viên đạn chỉ trong vài phút đầu”, chỉ huy Favier thuật lại.
Hai bên đấu súng trong suốt 23 phút, trước khi nhóm không tặc bị lựu đạn gây choáng của GIGN tạm thời vô hiệu hóa. Đặc nhiệm Pháp ập vào buồng lái và tiêu diệt những tên sống sót.
Alain Bossuat, hoa tiêu máy bay, hét lên qua bộ đàm với đài không lưu: “Ngừng bắn! Tất cả bọn chúng đều đã bị hạ. Chỉ còn 2 người Pháp sống sót”.
Người thứ 2 sống sót trong buồng lái là cơ trưởng Delhemme. Trước đó, cơ phó Jean-Paul Borderie đã nhảy qua cửa sổ buồng lái xuống đường băng bên dưới. Cú nhảy ở độ cao gần 5 mét khiến ông này bị rạn xương đùi.
Ngoại trừ những con tin bị sát hại trước đó, không có ai thiệt mạng trong chiến dịch này bên cạnh 4 tên không tặc bị tiêu diệt. 9 đặc nhiệm GIGN và 3 thành viên tổ bay bị thương.
