Lê Phụng Hiểu (năm sinh năm mất không rõ) là một đại tướng nhà Lý, ông từng một mình chấp cả làng, nhổ những cây bên đường làm vũ khí khiến đám trai tráng trong làng khiếp sợ.
4 vũ khí quân sự của người Việt khiến thế giới khiếp đảm
Ai là người chế ra nỏ thần cho An Dương Vương?
Lê Phụng Hiểu sinh ra và lớn lên ở làng Băng Sơn, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Ngay từ thuở nhỏ đã mê đấu quyền, múa kiếm, ném đao.
Đại Việt sử ký toàn thư có ghi lại câu chuyện về việc giành đất giữa 2 làng Cổ Bi và Đàm Xá. Làng Đàm Xá cậy đông người đã chiếm hẳn mảnh đất màu mỡ mà lẽ ra phải thuộc về làng Cổ Bi. Phụng Hiểu lúc đó chưa làm quan, đứng ra giúp làng Cổ Bi. Dân làng Cổ Bi bày ra nhiều mâm cỗ to để thiết đãi. Ông đủng đỉnh ăn hết rồi ngủ một giấc no say.
Chờ đến khi dân làng Đàm Xá đến tranh đất, Phụng Hiểu tỉnh dậy rồi cứ đứng thế xông ra giữa đám trai tráng làng Đàm Xá mà đánh. Ông nhổ những cây bên đường làm vũ khí. Sức khỏe của ông khiến cả làng Đàm Xá khiếp sợ. Từ đó, Đàm Xá không dám ỷ thế cậy đông mà chèn ép làng Cổ Bi nữa.
Ông nổi tiếng là một người trung nghĩa với triều Lý, nói về công lao không thể không nhắc tới việc dẹp loạn Tam Vương (gồm Vũ Đức Vương, Đông Chi Vương và Dực Thánh Vương) ở thành Thăng Long.
Sau khi vua Thái Tổ vừa mất, chưa làm lễ táng, các hoàng tử Võ Đức Vương, Dực Thánh Vương và Đông Chính Vương đã đem quân đến vây thành để tranh ngôi của Thái tử. Lê Phụng Hiểu lúc ấy đang giữ chức võ vệ tướng quân cùng một số tướng khác như Lý Nhân Nghĩa, Dương Bình, Quách Thịnh… đưa quân ra ngăn chặn. Khi quân của Thái Tử và quân của các vương giáp trận, Lê Phụng Hiểu đã tuốt gươm chỉ vào Võ vương: “Bọn Vũ Đức Vương ngấp nghé ngôi báu, không coi vua nối vào đâu, trên quên ơn Tiên đế, dưới trái nghĩa tôi con, vì thế thần là Phụng Hiểu xin đem thanh gươm này để dâng”. Dứt lời Phụng Hiểu vung gươm chém chết Vũ Đức Vương, điều đó khiến quân nổi loạn khiếp sợ chạy tán loạn, quan quân đuổi theo chém giết không còn một mống.
Lê Phụng Hiểu là một võ tướng đúng nghĩa, cả đời ông chỉ biết chinh chiến, cuộc đời gắn liền với vó ngựa và binh đao. Ông chỉ xuất hiện 1 lần ở thành Thăng Long để dẹp loạn Tam Vương, còn lại là những ngày tháng ngoài biên cương bảo vệ đất nước.
Dân gian kể rằng, ông có tài ném đao xuất chúng. Sau khi đánh Chiêm Thành, vua muốn thưởng cho Phụng Hiểu. Ngài không muốn nhận tước, mà chỉ xin vua đứng trên núi Băng Sơn ném đao, đao đi xa đến đâu lấy làm đất biệt nghiệp đến đấy. Sử kể lại rằng đao đi xa đến hơn 10 dặm (1 dặm thời xưa bằng 425m). Từ đó, người vùng Thanh Hóa gọi ruộng thưởng công là ruộng “Thác đao”.
Nhiều làng xã ở xứ Kinh Bắc – Bắc Ninh, nơi ông từng lưu lạc thuở nhỏ và đóng quân đánh giặc, đã thờ ông làm Thành hoàng, tiêu biểu là đền Hòa Đình. Hằng năm cứ đến mùng 6 tháng 2 (âm lịch) đền lại mở hội.
Quang Lữ
